REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS Fakulteti i Drejtë sisë

Transcript

1 REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS Fakulteti i Drejtë sisë I. INFORMACIONE TË PËRGJITHSHME Lënda : E DREJTA DETARE Dega : DREJTËSI Pedagogu : DORIAN MERSINI II. PËRMBAJTJA A. Përshkrimi i shkurtër i lëndës dhe i qëllimeve të saj Lënda e së Drejtës Detare, është ajo pjesë e sistemit juridik të një vendi, që i referohet fenomenit të lundrimit (navigacionit) detar, ku përfshihet: deti territorial, liqenet dhe lumenjtë. Kjo lëndë ka si qëllim kryesor informimin në nivel institucional mbi të drejten detare dhe sektorin e shipping, duke thelluar më pas shpjegimin në disa tema specifike me interes të veçantë, që sipas profilit të rëndësisë dhe aktualitetit të tyre, i përkasin një modeli uniform të praktikave tekniko juridike ndërkombëtare, që disiplinojnë trafikun detar. Leksionet e kësaj lënde do të konsistojnë në formimin e një kuadri të përgjithshëm të së Drejtës Detare, me anë të së cilës normohen të drejtat dhe detyrimet reciproke të subjekteve që operojnë në fushën e detarisë, të cilat për nga lloji i tyre, bëjnë 1

2 pjesë në një kategori të veçantë studimi, e cila diferencohet nga raportet e tjera të krijuara në jetën ekonomike dhe sociale. Kjo lëndë ka për qëllim gjithashtu, studimim e së drejtës detare ndërkombëtare duke bërë një referencë të veçantë në konventat dhe traktatet e kësaj fushe, si dhe njohjen me Organizatën Detare Ndërkombetare I.M.O., ku vendi ynë është anëtar me të drejta të plota që prej vitit B. Temat e leksioneve (ose te seminareve) : 1. Evolimi historik i së drejtës detare a. Ligjet e detit në periudhën mesopotamike b. Kontratat e përdorimit të anijeve në të drejtën romake c. Tekstet detare nga periudha e mesjetës deri në kodifikimet moderne ç. Maritime Law, (shipping) sipas sistemit anglosakson (Common Law). 2. Kodi Detar a. Qëllimi b. Burimet normative dhe interpretimi i dispozitave të kodit detar c. Subjektet që ushtrojnë veprimtari në fushën e detarisë ç. Administrata detare dhe strukturat përbërëse të saj d. Pasuritë publike të destinuara në shërbim të lundrimit dh. Aktiviteti i shërbimeve në fushën e transportit detar e. Flamuri shqiptar dhe e drejta e mbajtjes se flamurit nga mjetet lundruese. ë. Pronësia mbi mjetet lundruese dhe e drejta e shfrytëzimit të tyre. i. Kontratat e ndryshme sipas Kodit detar. 2

3 3. Autonomia e së drejtës detare dhe pozicionimi i saj në sistemin e përgjithshëm juridik a. Autonomia objektive b. Autonomia normative c. Zbatueshmëria e autonomisë së të drejtës detare në sistemin e brendshëm juridik ç. Hierarkia e normave në të drejtën detare 4. E drejta ndërkombëtare detare dhe Institucionet përfaqësuese të saj a. Konventat dhe marrëveshjet ndërkombëtare në fushën e detarisë b. Harmonizimi i së drejtës së brendshme detare sipas asaj ndërkombëtare c. Organizata Ndërkombëtare Detare (I.M.O) 5. Kontratat e përdorimit të mjeteve lundruese dhe kontratat e shërbimeve në transportin detar a. Tipet e kontratave të perdorimit të anijeve b. Kontratat e përdormit të anijeve sipas formularëve standard ndërkombetar c. Interpretimi i kontratave të perdorimit të anijeve sipas kodit detar shqiptar ç. Kontratat e shërbimit në transportin detar dhe tipet e tyre d. Uniformimi i modeleve te kontratave të shërbimeve detare dh. Përgjegjësitë e palëve nga moszbatimi korrekt i klauzolave kontraktore e. Procedura për zgjidhjen e konflikteve kontraktore dhe arbitrazhi C. Konceptet çel ës që duhet të dinë studentet : 1. Evolimi historik i së drejtës detare dhe uniformimi ndërkombëtar i saj 2. Pozicionimi i së drejtës detare në sistemin e brendshëm juridik 3. Interpretimi dhe aplikimi i së drejtes detare sipas doktrinës dhe jurisprudencës 3

4 4. Subjektet dhe objektet, si element juridik te së drejtës detare D. Aftesitë konkrete praktike që synon të transmetoje dhe të edukoje lënda : 1. Njohje e përgjithshme mbi përmbajtjen e së drejtës detare 2. Interpretimi dhe aplikimi korrekt i saj, në zbatim të praktikave ndërkombëtare 3. Ndërtimi i raporteve kontraktore per zhvillimin e veprimtarise ne fushen e detarise 4. Interesimin tek një brez i ri juristesh për të operuar në fushën e Maritime Law (Shipping) III. METODA PEDAGOGJIKE 1. Referime me gojë të studentëve në orët e mësimit: Temat * 1 : Aplikimi i ligjit të flamurit (flag state), për mjetet lundruese jashtë territorit ujor shqiptar (në ujëra ndërkombëtare). 2. Detyra të shkurtra me shkrim: Temat *: Si lindi dhe si u adoptua normativa e Kodit ISPS (International Ship & Port Security Code), në Shqipëri. 3. Tre specialiste te huaj te ftuar pergjate cdo cikli leksionesh: (Prov. Avv. Claudio Perrella, Prof. Avv. Alessio Totaro, Prof. Avv. Anna Massuti). 4. Vizita studimore tematike ne terren (tema): Vizita nëpër porte dhe pranë zyrave të operatorëve të fushës. 5. Leksion i hapur dëgjimor : Administrimi Portual (Port Management) 6. Tavolinë e hapur debati: Zhvillimi i sigurisë detare (Safety & Security), nëse është ose jo, proces i nevojshëm për t u implementuar në Shqipëri: 1 Te gjithe rubrikat me yll plotesohen para provimit perfundimtar nga pedagogu i lendes dhe dorezohen te pergjegjesi i Departamentit. Pa kete proçedure askujt nuk i jepet e drejta te zhvilloje provimin perfundimtar. 4

5 7. Temë e shkurtër studimore paraqitur me shkrim nga çdo student: «Organizata Ndërkombëtare Detare I.M.O, rëndësia e të qenurit vend anëtar në këtë organizatë»: IV. BIBLIOGRAFIA M. LUPOI, Rrenjet e juridikut ne Europe, Roma, 1994 (kap. 4,5,6,7). A. GAMBARO R. SACCO, Sistemet juridike te krahasuara, Torino, M. LUPOI, Gjurmet e nje kursi per sistemin juridik te krahasuar, Genova, D. MERSINI, Contratti di Utilizzazione della Nave, Genova D. MERSINI, Portet Shqiptare nën Normativën ISPS, Revista Monitor, Tiranë Tituj autorësh të huaj (faqet) : A. ANTONINI, Corso di diritto dei trasporti, Milano, A. ASQUINI, Del contratto di trasporto, IV ed., Torino, A. ASQUINI, Il contratto di trasporto terrestre di persone, Padova, A. BERLINGIERI, Il leasing di nave e la protezione del credito del lessor, in Dir. mar., 1998, I. A. BRUNETTI, Diritto marittimo privato italiano, Torino, A. CARIOTA FERRARA, La clausola del cancello, in Riv. dir. comm., 1975, pag. 221, 231. A. FALZEA, L'offerta reale e la liberazione coattiva del debitore, Milano, A. FIORENTINO, I contratti navali, Napoli, A. FIORENTINO, I contratti navali, II ed., Napoli, A. GRAZIANI, Il time-charter, Napoli, A. LEFEBVRE D'OVIDIO, Noleggio, in Riv. dir. nav., 1964, I, pag

6 A. LEFEBVRE D'OVIDIO, Locazione di nave e di aeromobile, in Riv. Dir. nav. 1965, I, pag. 39. A. L. D'OVIODIO, G. PESCATORE, Manuale di Diritto della Navigazione, Milano, A. L. D'OVIDIO, G. PESCATORE, L. TULLIO, Manuale di diritto della navigazione, ed. VII, Milano, A. L. D'OVIDIO, G. PESCATORE, L. TULLIO, Manuale di diritto della navigazione, Milano, A. LUMINOSO, Il mutuo dissenso, Milano, ASCARELLI, Recensione a Lefebvre d'ovidio e Pescatore, in Riv. dir. nav., 1950, I, pag A. TORRENTE, L'impresa e il lavoro nella navigazione. I contratti di utilizzazione della nave e dell'aeromobile, Milano, A. XERRI, Noleggio di navi, Noviss. dig. It., A. XERRI, Profili di diritto della navigazione, Napoli, BALESTRA, Innavigabilità e pericoli eccettuati nella disciplina della responsabilità del vettore marittimo, in Dir. mar., 1983, pag BRETONE, Storia del diritto romano, Milano, CAMPODONICO, Sulla natura giuridica del voyage charter party, in Dir. mar., 1984, pag CARBONE - LUZZATO, Clausole arbitrali, trasporto marittimo e diritto uniforme, in Studi sulla revisione della Convenzione di Bruxelles sulla polizza di carico, Genova, 1974, pag. 352 ss. C. BARCLAY. Speed and Consuption Warranties, CHORLEY and O. C. GILES, Shipping Law, VI ed., London, D. PAPAGNO, Il noleggio di nave, Genova, E. RIGHETTI, La deroga alla giurisdizione, Milano, E. ROPPO, Il contratto, Bologna, E SPASIANO, Sulla disciplina dei poteri del comandante di nave, in studi 6

7 per la codificazione del diritto della navigazione, II, E. SPASIANO, Armamento, società di (diritto moderno), 1-2, Milano, E. SPASIANO, Contratto di noleggio, Milano, E. SPASIANO, Colpa nautica e colpa commerciale, in Riv. dir. civ., 1997, I, p F. A. QUERCI, Diritto della navigazione, Padova, F. BERLINGIERI, Il noleggio a viaggio e il contratto di trasporto di carico totale, in Dir. mar., 1948, pag F. BERLINGIERI, Note per una sistemazione del time-charter, studi G. BERLINGIERI, Genova, F. BERLINGIERI, Il trasporto marittimo, Genova, F. BERLINGIERI, La disciplina della responsabilità del vettore di cose, Milano F. BERLINGIERI, Considerazioni in merito al problema della competenza per la concessione di sequestro conservativo, in Dir. mar., 1978, pag F. BERLINGIERI. Requisiti di nazionalità, contrasti fra codice della navigazione e regolamento, in Dir. mar., 1979, pag F. DOMINEDO, Il sistema dei contratti di utilizzazione della nave, Milano, F. M. DOMINEDO, La clausola del cancello, in saggi di diritto della navigazione, F. M. DOMINEDO, Il sistema dei contratti di utilizzazione della nave e dell'aeromobile, in Riv. dir. nav., 1965, I, pag. 11. FOGLIANI, Il leasing e la proprietà dell'aeromobile nel codice di navigazione, in Dir. mar., 1987, pag GAETA, L'impresa di navigazione, G. AURITI, Contributo allo studio del contratto di noleggio, Milano, G. BERLINGIERI, Noleggio, Milano,

8 G. GILMORE and C. L. BLACK, The Law of Admiralty, II, Mineola (N.Y.), GIORGIA M.BOI, La disciplina dei contratti di utilizzazione della nave, Genova, G. PESCATORE, Appunti sul subnoleggio di nave e aeromobile, in Riv. dir. nav., 1953, I, pag G. RIGHETTI, Difetto di riparazione e responsabilità del vettore per innavigabilità della nave, in Dir. mar., 1961 pag G. RIGHETTI, Su alcuni problemi relativi al periodo iniziale e a quello terminale del trasporto di carico, in Riv. Dir. nav., 1961, I, pag. 78. G. RIGHETTI, Responsabilità contrattuale ed extracontrattuale del vettore marittimo e del noleggiante, in Dir. mar., 1961, pag G. RIGHETTI, La giurisprudenza marittima e aeronautica, Milano, G. RIGHETTI, Trattato di diritto marittimo, II, G. ROMANELLI, Profilo del noleggio, Milano, L. TULLIO, I contratti di charter party, Padova, LUZZATTO, Storia economica (L'età moderna), Padova, M. A. LUPOI, Conflitti transnazionali di giurisdizioni, I, Milano, M. CASANOVA, Polizze di carico per conto del noleggiatore, in Dir. mar., 1946, pag M. L. DE GONZALO, Giurisdizione civile e trasporto marittimo, Milano, MENGANO, Il contratto di leasing nel settore navale, in Trasporto, 35/1985, pag. 95 M. FEOLA, In tema di contratto di noleggio a tempo, in Riv. dir. nav., , II, ed., Napoli, 1959, pag. 13 ss. M. GRIGOLI, Sistema di diritto della navigazione, Bari, M. GRIGOLI, La nave nella giurisprudenza, Milano, M. R. ZENO, Storia del diritto marittimo italiano nel Mediterraneo, Milano, 8

9 1946. M. SCARDIGLI, Termine convenzionalmente stabilito per la presentazione della nave nel porto di inizio del viaggio e clausola del cancello, in Riv. dir. nav., 1962, II, pag. 234, 347. P. BIAVATI, Giurisdizione civile, territorio e ordinamento aperto, Milano, P. GUERRA, Natura giuridica della clausola del cancello, in Riv. dir. nav., 1952, I, pag P. ROSSI, Appunti in tema di revoca di sequestro conservativo di nave e aeromobile, in Trasp., 31/1983, pag. 57. P. ROSSI, A. MARTORANO, Istituzioni di diritto della navigazione, Torino, R. MANCUSO, Istituzioni di diritto della navigazione, Torino, SALESI, Brevi osservazioni sulla qualificazione del noleggio a viaggio e del noleggio a tempo, in Dir. mar., 1996, pag S. FERRARINI, I contratti di utilizzazione della nave e del aeromobile, Roma, S. FERRARINI, Note sulla classificazione dei contratti di utilizzazione della nave, in Riv. dir. nav., 1962, I, pag S. FERRARINI, G. RIGHETTI, Appunti di diritto della navigazione, Torino, S. LA CHINA, Il sequestro di nave e la novella del 1990, in Dir. mar., 1993, pag. 3. S. MANKABADY, The concept of safe port, 5 J.M.L.C , pag. 633, 637. S. M. CARBONE, Le regole di responsabilità del vettore marittimo, Milano S. M. CARBONE, Contratto di trasporto marittimo di cose, Milano, S. M. CARBONE, Il diritto marittimo, Torino,

10 S. SANGIORGI, Rapporti di durata ed recesso ad nutum, Milano, S. STOGIA, Noleggio a tempo e locazione di nave, in Riv. dir. comm., 1946, II, pag. 80, 88 Noleggio, trasporto ed emissione di polizza da parte del comandante, in Riv. dir. nav., 1950, II, pag Pedagogu : Dorian Mersini Përgjegjësi i departamentit (Firma) 10