Specifični ciljevi i ishodi nakon odslušanog kolegija i izvršenih obveza jesu znati:

Transcript

1 Kod kolegija Naziv kolegija 46481; TJIKK09 POVIJESNI PREGLED TALIJANSKE KNJIŽEVNOSTI PROFILO STORICO DELLA LETTERATURA ITALIANA Opći podaci Studijski program Talijanski jezik i književnost (jednopredmetni studij) Godina 1. Nositelj kolegija Prof. dr. sc. Elis Deghenghi Olujić Status kolegija X Obvezan Izborni Bodovna vrijednost i način izvođenja nastave Zimski semestar ECTS koeficijent opterećenja studenta 3 Ljetni semestar Broj sati po semestru 45 (3P-0S-0V) Ciljevi kolegija, metode i ishodi Temeljni je cilj kolegija opisati osnovne pravce talijanske književnosti od njenih početaka do suvremenosti s prikazom društveno-političkih prilika koje su utjecale na njen razvoj, te definirati ulogu talijanske književnosti u kulturološkom i civilizacijskom europskom kontekstu. Nastavne metode: -metoda usmenog izlaganja (pripovijedanje, objašnjavanje) -metoda razgovora (rasprava) -metoda čitanja i rada na tekstu Specifični ciljevi i ishodi nakon odslušanog kolegija i izvršenih obveza jesu znati: 1. prepoznati relevantne pravce u talijanskoj književnosti 2. prepoznati i definirati glavna obilježja pravaca u talijanskoj književnosti 3. prepoznati i imenovati glavne predstavnike talijanske književnosti i njihovih najznačajnijih djela 4. prepoznati važnost kronološkog slijeda povijesnih zbivanja 5. prepoznati važnost kronološke sistematizacije književnih pravaca 6. prepoznati važnost proučavanja cjelovite povijesti književnosti nasuprot fragmentarnosti Preduvjeti, korespondentnost i korelativnost Kolegij korelira sa Književnim seminarom 1 s kojim sačinjava cjelinu, i sa svim kolegijima iz područja talijanske književnosti na višim godinama studija. Njegovo polaganje je preduvjet za svladavanje sadržaja (i stjecanje novih kompetencija) ostalih kolegija talijanske književnosti. Sadržaj kolegija Kolegij je koncipiran kao uvodni i jezgrovit pregled talijanske književnosti od njenih početaka u XIII. stoljeću do književnih pravaca u suvremenoj talijanskoj književnosti XX. stoljeća. Takva je periodizacija funkcionalna i potrebna, a njen je smisao uvođenje studenata u problematiku povijesnog i kritičnog praćenja književnih i kulturnih zbivanja na talijanskom poluotoku. Književno-povijesni pregledi, osvrti na reprezentativne predstavnike glavnih književnih pravaca te tumačenje njihovih djela, praćeni su seminarskim čitanjima i komentarima odabranih tekstova. Detaljan je sadržaj kolegija dijelom kalendara nastave. Način izvođenja nastave i usvajanje znanja (označiti masnim tiskom) Predavanja Seminari i radionice Vježbe Samostalni zadatci Multimedija i internet Obrazovanje na Konzultacije Laboratorij Mentorski rad Terenska nastava daljinu Napomena: Nastava i provjera znanja izvode se isključivo na talijanskom jeziku. Studentske obveze - pohađati nastavu i aktivno sudjelovati u nastavnom procesu - položiti 1 (jedan) kolokvij tijekom semestra - položiti završni usmeni ispit - koristiti primarnu i sekundarnu literaturu 1

2 Praćenje i ocjenjivanje studenata (označiti masnim tiskom) Pohađanje nastave Aktivnost u nastavi Seminarski rad Eksperimentalni rad Pismeni ispit Usmeni ispit Esej Istraživanje Projekt Kontinuirana provjera znanja Referat Praktični rad Detaljan prikaz ocjenjivanja unutar Europskoga sustava prijenosa bodova OBVEZE pohađanje nastave i aktivnost u nastavi kolokvij i priprema za kontinuiranu provjeru znanja završni ispit: usmeni (usmena provjera stečenih kompetencija u svrhu potvrđivanja stečenog znanja i ostvarenih ishoda) SATI (procjena) Pohađanje nastave je obvezatno (toleriraju se do 4 neopravdana izostanka) 30 ISHODI UČENJA UDIO U ECTS-u UDIO U OCJENI 1-6 0,5 maksimalno 10% maksimalno 40% ,5 maksimalno 50% Dodatna pojašnjenja: Pohađanje je nastave obvezatno. Toleriraju se do 4 neopravdana izostanka. Tijekom semestra se polaže 1 (jedan) kolokvij. Na završnom se usmenom ispitu može pristupiti na kraju semestra, u zimskom ispitnom roku (u veljači) te u ljetnom ili jesenskom ispitnom roku (maksimalno 4 puta). Dodatne informacije o kolokviju i o završnom ispitu studenti će dobiti na početku predavanja. Pohađanje nastave i aktivnost u nastavi ocjenjuje se na sljedeći način: 0% = Ne dolazi na nastavu 2% = Prisustvuje predavanjima, no pasivno ih prati, bez aktivnog sudjelovanja 4% = Povremeno se uključuje u nastavnome procesu 6% = Pripremljen/na je, dobrovoljno i aktivno sudjeluje u nastavnome procesu 8% = Postavlja svrsishodna i pravilna pitanja, redovito je pripremljen/na 10% = Pokazuje visok stupanj zainteresiranosti za kolegij, redovito pohađa nastavu, postavlja pitanja i problematizira sadržaje važne za kolegij Kolokvij je usmeno kontinuirano provjeravanje znanja. Na kolokviju se postavljaju pitanja u svezi sa temama obrađenim na predavanjima. Znanje na kolokviju ocjenjivat će se na sljedeći način: Na KOLOKVIJU postavljaju se 4 (četiri) pitanja koja se boduju sa 40 % ocjene 4 pitanja 50% netočnih odgovora (ili 2 odgovora) = 0% ocjene svaki sljedeći točan odgovor proporcionalni je postotak ocjene 20:2 = 10% ocjene PRIMJER: 3 točna odgovora = 10% ocjene 4 točna odgovora = 20% ocjene Završni ispit je usmeni ispit kojim se provjeravaju stečeno znanje i kompetencija. Ocjenjivat će se na sljedeći način: 2

3 Na ZAVRŠNOM se ISPITU postavlja 6 (šest) pitanja koja se boduju sa 50 % ocjene 6 pitanja 50% netočnih odgovora (ili 3 odgovora) = 0% ocjene svaki sljedeći točan odgovor proporcionalni postotak ocjene 30: 3 = 10% ocjene PRIMJER: 4 točna odgovora = 10% ocjene 5 točnih odgovora = 20% ocjene 6 točnih odgovora = 30% ocjene Prema Pravilniku o ocjenjivanju konačna se ocjena dobiva na sljedeći način: A = % 5 (izvrstan) = % ocjene B = 80 89,9 % 4 (vrlo dobar) = 76 88,9 % ocjene C = 70 79,9 % 3 (dobar) = 63 75,9 % ocjene D = 60 69,9 % 2 (dovoljan) = 50 62,9 % ocjene E = 50 59,9 % Popis literature Obvezna literatura FERRONI G., Storia della letteratura italiana (1-4), Einaudi Scuola, Torino, GIBELLINI P. - OLIVA G. - TESIO G., Lo spazio letterario. Storia e geografia della letteratura italiana, La Scuola, Brescia, GUGLIELMINO S - GROSSER H., Il sistema letterario, Principato, Milano, PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (ili druga edicija). SAMBUGAR C. - ERMINI D., Pagine di letteratura italiana ed europea. Profilo storico e antologia (1-3), La Nuova Italia, Firenze, Izborna literatura BELLINI G. - MAZZONI G., Letteratura italiana. Storia, forme e testi, Laterza, Bari, BRIOSCHI F. - DI GEROLAMO C., Manuale di letteratura italiana (1-4), Bollati Boringhieri, Milano, CESERANI R., Guida allo studio della letteratura, Laterza, Roma, GIBELLINI P. - OLIVA G. - TESIO G., Lo spazio letterario. Antologia della letteratura italiana (1-4), La Scuola, Brescia, GUGLIELMINO S., Guida al Novecento, Principato, Milano, 1971 (ili druga edicija). PETRONIO G., Civiltà nelle lettere (1-3), Palumbo, Firenze, 1970 (ili druga edicija). SEGRE C. - MARTIGNONI C., Testi nella storia. La letteratura italiana dalle origini al Novecento, Mondadori, Milano, Dodatne informacije o kolegiju Budući se kolegij Povijesni pregled talijanske književnosti i kolegij Književni seminar 1 tematski nadopunjuju, važno je napomenuti da će se kolokvij i završni usmeni ispit održati istovremeno za oba kolegija. Odnosno, na kolokviju i na završnom ispitu postavit će se pitanja o povijesti talijanske književnosti (pravcima, glavnim ličnostima i njihovim djelima) a istovremeno će se provjeriti sposobnost kritičkog čitanja i tumačenja tekstova u izvorniku, koja su obrađena na seminarskome dijelu nastave. Akademska čestitost: Studenti su dužni poštivati načela akademske čestitosti koja su regulirana Etičkim kodeksom Sveučilišta (dokument je dostupan na sljedećoj stranici: Diskusije često vode do sukoba mišljenja. Teško je izbjeći neslaganja oko tema o kojima osobe imaju snažan stav. Na predavanju je potrebno postaviti granice prihvatljivoga i neprihvatljivoga ponašanja, a neke od njih su: 1. Svatko ima pravo da mu se obraća s poštovanjem. 2. Svatko ima pravo da ga se sasluša bez prekidanja. 3. Svatko ima pravo osjećati se sigurnim. 4. Nitko nema pravo uznemiravati druge u predavaonici 3

4 Nositeljica kolegija: Prof. dr. sc. Elis Deghenghi Olujić Mrežne stranice: E-adresa: Telefon: (0) Konzultacije: ovisno o rasporedu. Termin za konzultacije određuje se početkom akademske godine. Asistent/asistentica: Mrežne stranice: E-adresa: Telefon: Konzultacije: 4

5 PRILOG: Kalendar nastave Br. nast. cjelina TEME, ISHODI I LITERATURA 1. Počeci talijanske književnosti. Razdoblje latiniteta i nastanak neoromanskih jezika. Prvi dokumenti na talijanskom (pučkom) jeziku. Prepoznati i analizirati povijesne, kulturne i političke prilike koje su utjecale na nastanak talijanske književnosti te prepoznati početak procesa njenog nastajanja. Prepoznati i analizirati prve dokumente pisane na pučkom jeziku (lingua volgare). FERRONI G., Storia della letteratura italiana. Dalle origini al Quattrocento, Einaudi Scuola, Torino, SAMBUGAR C.- ERMINI D., Pagine di letteratura italiana ed europea. Profilo storico e antologia. Dal Medioevo all'umanesimo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. I. GIBELLINI-OLIVA-TESIO, Lo spazio letterario. Storia e geografia della letteratura italiana, 2. Kultura i književnost XIII. stoljeća. Povijesne i zemljopisne prilike. Narodna književnost, vjerska književnost i hagiografija, enciklopedijsko-didaktička i alegorijska književnost, komično-realistička poezija. Pjesničke škole: sicilijanska škola, toskanska škola, slatki novi stil (dolce stil novo). Razvoj proze kroz putopise, novele i povijesne kronike. Prepoznati, usporediti i analizirati povijesne i kulturne prilike u XIII. stoljeću, kada se na pučkom jeziku (lingua volgare) počinju pisati prvi književni tekstovi te se iz usmene predaje prelazi na pisanu riječ. Utjecaj francuske trubadurske lirike na nastanak prve pjesničke škole u Siciliji (scuola siciliana). Važnost slatko novog stila (dolce stil novo) i stilnovizma. Prepoznati glavne ličnosti talijanske književnosti XIII. stoljeća i njihova najznačajnija djela. FERRONI G., Storia della letteratura italiana. Dalle origini al Quattrocento, Einaudi Scuola, Torino, antologia. Dal Medioevo all'umanesimo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. I. GIBELLINI-OLIVA-TESIO, Lo spazio letterario. Storia e geografia della letteratura italiana, 3. Između XIII. i XIV. stoljeća: Dante Alighieri, njegovo vrijeme i djelo. Kultura i književnost XIV. stoljeća. Povijesne i zemljopisne prilike. Glavi predstavnici XIV. stoljeća i njihova djela: Francesco Petrarca i Giovanni Boccaccio. Utjecaj Petrarke u razvoju europske lirike. Petrarkizam. Utjecaj Decamerona i razvoj novelistike. Predhumanizam. Kritički analizirati život i najznačajnija djela tri općepriznata velikana talijanske i svjetske književnosti: Dante, Petrarca i Boccaccio. FERRONI G., Storia della letteratura italiana. Dalle origini al Quattrocento, Einaudi Scuola, Torino, antologia, Dal Medioevo all'umanesimo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. I. GIBELLINI-OLIVA-TESIO, Lo spazio letterario. Storia e geografia della letteratura italiana, 4. Kultura i književnost XV. stoljeća. Humanizam. Rasprava o jeziku. Razvoj talijanske epike (Matteo Maria Boiardo, Orlando innamorato i Luigi Pulci, Il Morgante). Utjecaj francuske epske tradicije (Chanson de geste i Chanson de Roland). Velike ličnosti talijanskog humanizma: Lorenzo de' Medici, Leonardo da Vinci i Leon Battista Alberti. 5

6 Definirati i opisati bitne karakteristike humanizma, pokreta koji se razvio u XIV. stoljeću i koji se zasnivao na ponovnim otkrićem antike, te novi svjetonazor koji se u tom razdoblju javlja. Prepoznati velikane tog razdoblja u talijanskoj kulturi (Leonardo da Vinci, na primjer), te analizirati njihova djela. FERRONI G., Storia della letteratura italiana. Dalle origini al Quattrocento, Einaudi Scuola, Torino, SAMBUGAR C.- ERMINI D., Pagine di letteratura italiana ed europea. Profilo storico e antologia. Dal Medioevo all'umanesimo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol.i. Prva polovica XVI. stoljeća. Renesansa. Daljnji razvoj epskog i viteškog spjeva u talijanskoj Renesansi: Ludovico Ariosto, Orlando furioso. Traktatistika (Baldassar Castiglione i Giovanni Della Casa). Renesansni svjetonazor i Niccolò Machiavelli (Il Principe i komedija La mandragola). Prepoznati doprinos renesanse u svezi nastajanja obnovljenog «novog» epa za razliku od srednjovjekovnog te njegove najznačajnije autore. Prepoznati i definirati svjetonazor i djelo Macchiavellija, koji je u svjetsku književnost ušao zbog dva izuzetna ostvarenja: spisom o političkom umijeću Vladar (Il Principe) i komedijom La mandragola. PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (II dio, poglavlja: VI, VII, X). antologia, Dal Rinascimento al Neoclassicismo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. II. Druga polovica XVI. stoljeća. Politička kriza i kriza u talijanskoj kulturi. Protureformacija (Controriforma). Prema baroku i manirizmu. Torquato Tasso i njegov epsko-religiozni spjev La Gerusalemme liberata. Kritički analizirati razloge preokreta u talijanskoj kulturi te navesti najznačajnijeg pisca koji najbolje predstavlja to razdoblje, Torquato Tasso, preteča manirizma, i autor epskoreligioznog epa Oslobođeni Jeruzalem (La Gerusalemme liberata). PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (III dio, poglavlja: I i II). SAMBUGAR C.-ERMINI, D., Pagine di letteratura italiana ed europea. Profilo storico e antologia. Dal Rinascimento al Neoclassicismo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol.ii. GIBELLINI-TESIO-OLIVA, Lo spazio letterario. Storia e geografia della letteratutra italiana, Povijesne i zemljopisne prilike XVII. stoljeća. Talijanski "seicento", "barok" ili "marinizam". Gian Battista Marino i mitološki spjev Adone. Filozofija i znanost u doba baroka: Galileo Galilei, Giordano Bruno i Tommaso Campanella. Talijansko kazalište u doba baroka: "la commedia dell'arte". Kritički analizirati najizrazitijeg predstavnika talijanskog baroka, Gian Battista Marinija, obilježja njegove poetike ("marinizma") te prepoznati doprinos njegovog najpoznatijeg djela, mitološki ep Adonis (Adone). Prepoznati život i djelo Galilea Galilei, utemeljitelja moderne znanosti. Definirati najvažnije karakteristike tzv. "commedia dell'arte", koja se svodi na improvizaciju glumaca i oslanja na stalne likove. 6

7 PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (III dio, poglavlja: IV, V i VI). antologia. Dal Rinascimento al Neoclassicismo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. II. Kultura i književnost XVIII. stoljeća. Prva polovica stoljeća: "Arcadia" i prve reforme. Filozofija novog vremena: Giambattista Vico (Scienza nuova). Definirati važnost prijelaza iz barokne epohe u epohu «zdravog razuma», koji je shvaćen kao osnovica i književnog umijeća, pa se smatra da tko ne zna misliti, ne zna ni pisati. Racionalizam je otada uobičajen naziv za vladajući način mišljenja. Prepoznati važnost utjecaja racionalističke filozofije (René Descartes, Baruch Spinoza) i engleskog empirizma (John Locke, David Hume) na svjetonazor koji je vodio novu epohu, kao i važnost pojedinih enciklopedista i francuskih filozofa (Denis Diderot i Voltaire). Prepoznati i definirati ulogu talijanskog filozofa Giambattista Vico. PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (IV dio, poglavlja: I, II i III). antologia. Dal Rinascimento al Neoclassicismo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. II. Prosvjetiteljstvo, druga polovica XVIII. stoljeća. Doba moći razuma. Carlo Goldoni i reforma talijanskog kazališta. Tragedija: Vittorio Alfieri. Poezija: Giuseppe Parini. Analizirati djela najznačajnijih autora talijanskog prosvjetiteljstva: Carlo Goldoni i njegova reforma talijanskog kazališta, Vittorio Alfieri i njegova tragedija te Giuseppe Parini i njegov didaktičko-satirički ep Giorno. PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (IV dio, poglavlja: IV, VII, VIII, IX). antologia. Dal Rinascimento al Neoclassicismo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, svezak II. Između XVIII. i XIX. stoljeća: predromantizam ili neoklasicizam. Vincenzo Monti i Ugo Foscolo. Kultura i književnost prve polovice XIX. stoljeća. Odbacivanje pravila racionalističke poetike. Kritički analizirati novi pokret u talijanskoj književnosti i u kulturi uopće na pragu XIX. stoljeća, te prepoznati najznačajnije karakteristike toga razdoblja. Opće razočarenje u znanost i u moć razuma za mnoge znači vraćanje u antički svijet. Dolazi do odbacivanja racionalističke poetike i prevladavanja klasicističke poetike (Ugo Foscolo). PERTONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (V dio, poglavlja: I, II i III). SAMBUGAR C.-ERMINI D., Pagine di letteratura italiana ed europea. Profilo e antologia. Dal Rinascimento al Neoclassicismo, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. II. antologia. Dal Romanticismo alle Neoavanguardie, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. III. 7

8 11. Romantizam. Nova načela prave spoznaje: intuicija, mašta i um. Giacomo Leopardi i Alessandro Manzoni. Scapigliatura, zadnji period romantizma u Italiji. Prepoznati i definirati obilježja romantizma (u Europi i posebno u Italiji), analizirati doprinose glavnih autora u talijanskoj književnosti tog razdoblja: Alessandro Manzoni i Giacomo Leopardi. PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (V dio, poglavlja: III, IV, V i VII). SAMBUGAR C.,-ERMINI D., Pagine di letteratura italiana ed europea. Profilo storico e antologia. Dal Romanticismo alle Neoavanguardie, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. III. 12. Druga polovica XIX. stoljeća. Verizam. Uspon romana kao vrste. Luigi Capuana i Giovanni Verga. Jedini veliki pjesnik u doba verizma: prvi nobelovac talijanske književnosti, Giosuè Carducci. Usporediti glavna obilježja europskog i talijanskog realizma u književnosti. Definirati doprinose najznačajnijih predstavnika toga razdoblja u Europi, napose u Francuskoj i u Italiji (Luigi Capuana i Giovanni Verga). Definirati u čemu se ogleda bitna uloga proznog djela (romana) nad poezijom pa je stoga u ovo razdoblje poezija manje prisutna. Analizirati jedinog značajnog pjesnika tog razdoblja u Italiji: Giosuè Carducci. PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (VI dio, sva poglavlja). antologia. Dal Romanticismo alle Neoavanguardie, La Nuova Italia,Firenze,1994,v. III. 13. Kultura i književnost na početku XX. stoljeća. Povijesne i zemljopisne prilike. Epoha velike krize. Iz pozitivističke vjere u znanost i bolji život u individualizam i estetizam. Obilježja dekadentizma. Između XIX. i XX. stoljeća: Giovanni Pascoli i Gabriele D'Annunzio. Psihološki roman: Italo Svevo. Razvoj novele i talijanskog kazališta: Luigi Pirandello. Ispravno i argumentirano definirati i usporediti utjecaj povijesnih promjena i nove filozofske misli na europsko, a posebno na talijansko umjetničko i književno stvaralaštvo početkom XX. stoljeća. Prepoznati specifičnosti Trsta i njegovih autora (Italo Svevo) u talijanskoj književnosti i ulogu Luigija Pirandella u oblikovanju moderne europske drame, te autora u čija se djela najviše primjećuje prevladavanje estetizma i individualizma: G. D'Annunzio. PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (VII dio, poglavlja: I, II, III). antologia. Dal Romanticismo alle Neoavanguardie, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. III. 14. Lirika u XX. stoljeću: sutonjačka poezija, futurizam, hermetizam, pjesništvo izvan književnih pravaca: Giuseppe Ungaretti, Eugenio Montale i Umberto Saba. Nakon drugog svjetskog rata: Neorealizam. Povezanost s realistima tridesetih godina XX. stoljeća (Alberto Moravia, Cesare Pavese, Elio Vittorini i drugi). 8

9 15. Pravilno interpretirati glavna obilježja pjesničkih pravaca koji se javljaju u prvoj polovici XX. stoljeća (futurizam, hermetizam...) i njihove glavne predstavnike (Ungaretti Marinetti, Montale...). Prepoznati i definirati glavna obilježja neorealizma u talijanskoj prozi i povezati književnost s poslijeratnom filmskom produkcijom u Italiji (Vittorio De Sica, Roberto Rossellini), koja je obilježena dokumentarističkim realizmom. GIBELLINI-TESIO-OLIVA, Lo spazio letterario. Storia e geograrfia della letteratura italiana, PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo Firenze, 1991 (VII dio, poglavlje IV). antologia, Dal Romanticismo alle Neoavanguardie, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol.iii. Neoavangarda i neoeksperimentalizam: Gruppo '63. Pier Paolo Pasolini i Carlo Emilio Gadda. Postmodernizam: vrsna književna obrada i trivijalizacija književnosti. Umberto Eco, Italo Calvino, Alessandro Baricco i drugi. Definirati najznačajnija obilježja neoeksperimentalizma u talijanskoj poeziji XX. stoljeća i prepoznati najznačajnije karakteristike postmodernizma i suvremene talijanske prozne produkcije. Prepoznati imena talijanskih suvremenih pisaca (Baricco i neka imena "mladih ljudoždera"/letteratura pulp: Aldo Nove, Tiziano Scarpa, Giulio Mozzi...). CESERANI R., Raccontare il Postmoderno, Bollati Boringhieri, Torino, LA PORTA F., La nuova narrativa italiana. Travestimenti e stili di fine secolo, Bollati Boringhieri, Torino, MACHIEDO M., Sotto varie angolazioni, Erasmus, Zagreb, PETRONIO G., L'attività letteraria in Italia, Palumbo, Firenze, 1991 (VII dio, poglavlje V). antologia. Dal Romanticismo alle Neoavanguardie, La Nuova Italia, Firenze, 1994, vol. III. SINIBALDI M., Pulp. La letteratura nell'era della simultaneità, Donzelli, Roma,