vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg XI mbl Pr ruprr l vt ll u ttltà, rr ur dll fr dl mdt trr rfrr l rl, ll um, l vr. ì l mu è d At Prtt, prfr rdr d Flf trt ll Uvrtà d Prug m rttur u ll prl At Prtt frtrm, qut trvt, m d mu d m: rd h qut l rgmt h è l tr d tr tr ttul. Prm d prlr d dll prl, ftt, è prfrbl fr lu u ò h l mtt rh h trbu rdrl d dffl mpr. Ebb, l prm dr d fr è h, vrtù dll trrdr tlg d u gg dpm, m d mu d m dffu quttà m. Qut h ftt ì h bb v g fr dll tr t, dvd prt dtrmt. N pù mpl m tr dp, m rltà ggttv h d l tr lt flu prfdmt ll tr prth qutd. Dbbm p ttr h, gut dll lvt lvll d prfmt h m md h rggut, rm dv lgttmmt prlr d glbl dll mu. l trrdr fu h grd d vlgr, h ftt dltt l p rdr, mttd d d ltrpr f ggrf trdl d trr rpprt h l ld pù prdut. tmprmt, h rdtt l tmp, mttd d d r tmprmt g lug. Iltr m d mu d m f prdr l rtl, m prmtt d dr h prfdtà. Iftt, l ul d mrp trumt lttr gg r mgt, gg l tlv h l pbltà d ptrr r, ftmt pl, dll truttur mllr gth, d fr vdr h qull h tr m grd d vdr. Ivtg ì l l uprf dll, m h l lr truttur tr; qulh md, f glr ptt dll mtr h rvm btut prdr dr h rtvm bl l ftt trumt tf. Tutt qut f mprdr h m trt u p u è lt pr h qull h bbm gt prtr dll tà mdr f d gg, è h l um pt turr l dm ull tur, t ttud vrtù dll rpd p d m d mu d m. hr ò h td dr. D Gll p è dffu l p h l, l u ptà d pgr fm tbld lgg pr rgr, u gr vrbb prm d mpdrr dl md dll tr vt. Qut g h trvt uv lf gut ll trrdr qut tlgh dll d mtà dl l XX. ì, qud l um h m pd ull lu, l rt tmpt h lbrt
vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg prtt l vt ttl h dv dt dubb: «Orm t pù mtr!», «Ah l ultm tl è dut!», «Ogg l um è pdr dll uvr!». Suvmt, vt d vr gr m tlm, trrmt, pdm h dtt pù ttt rdmr l lr ptttv. Al tmp t l mp dll rr è ftt trd l d h l, ò h h d pù prpr, prd pr tttv d rrr prtt è grd d dr l ultm prl prpt dll vrtà. Qut m è è mpt l v h può drvr l md, può frl r m può dr m t h bb pr l tr t. I ltr prl, è grd d rpdr grd trrgtv tl qul murm qutdmt. N pr qut, vvmt, l h rut ll pr d fr lu ull rltà, prò è dvut pvl h può vlgr qut fu tr lmt b dtrmt. Ebb, d frt qut r h dà d pù l tlg frmt? Qul prpttv pr? I qulh md h pr l pt dll, rttud l llu h u gr rm p d mprr l tr mprt ull tr rltà. Dl rt, l «vllgg glbl» prt d MLuh è u hr tp: è pù u ft, u mmg, m è rm u rltà tutt, qulh md, gg fm prt. l tlv, trt, l llulr u l tt m g lug dl md, pur rtd dut ll tr pltr. S v mpd ltr l d h m d mu d m bb u trrdr d ul p plt l. Alu r d u rul dv fm h h trbut d lrr l r dl mum p dll Et; ltr f rdr u d l mrt d vr r ll pl dll Prmvr rb; ltr r f gl rtf d pr d dmrt tt mlt p fr. Qut è qut è tt dtt rptut è d ludr h rpd vrtà; ftt, ttrvr l rt rt llgmt h h rvglt l d pprt l ddr d lbrtà prttutt tr gv h vv p ttpt dtttur. L rt ltr, m t l llutr tud Myrwt, h fvrt l rt dll lg, l umt dll rht d drm ulr, l d dll rvd d Amty Itrtl. S trtt d qut r pbl gut ll d d u v glbl d prblm, ll ptà d ltvr ptttv d dm, ll dpbltà fr r d bg h mu tutt gl um. A lvll d p pubbl è rut l pvl h rm dpbl mttr mp mdll d mprtmt p d urr ld b ll vv vl. Qut mgg, d pltlg m Srtr, è tt vlt d m d mu d m, qul, ltr d vr rffrt l pbltà l ptà dll um, gl h frt h l trbut d d l llt dpbl pr mutmt ul p trplg ttul, u qull d rpprt trprl ull rl dll um l tur. N vrr, d ultm, ttvlutr h m d u tm prld tlv, trt, llulr, tr ttu u trumt fdmtl pr gr prt dll pr h mpm ll vt qutd. Srbb mp, ftt, mur l utltà mmgr h p fr m, prpr gg h ddrm vr frm mpr pù ggrt, ttt mpr pù t, rl mpr pù pllr md d fr frt l mm rpdtà d g drgbl urg. Iltr, m pr mpbl utrr dubb rrv u bf h pm trrr prpt l dll tà qutd m h dll lvgurd dll lut dll grtf pù mmdt. Tuttv, frt dl lr mpg dll gu h p turr, è dpbl fr qulh rfl. I v prlmr è b rrdr h m d mu d m h prgrvmt mtrlt l rltà. H è rdtt, qulh md, l dt, rt tmp, vvt l lt, m tmprmt h tlt ll l
vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg XI mbl lr t f mtrl. I ltr prl, ttrvr l lr md, bbm mpr pù h fr l mmg dll rltà puttt h l rltà t. Qut ultm ì è dvut tlmt mplpbl h mlg t utrt dhrr h l md rl h dut l pt l u mulr. È dubb, l rpt, h m md dpbl f dll tr mb qutd, prò è ltrttt rt h h tlt fm turl gl dmt um g t ffttv, rdudl pur mmg. Iltr, m d mu d m h rdtt md tt l rgg d dll tr mmg. È ì grd, ftt, l lr ptà rtv h l tr ft h prdut g pbltà d pr, mbr h g d u tmp rm mprpbl h l rt t dll tr ptttv bb ubt u frt tr. Bt pr ll frqu u mpg gl fftt pl, rdm ubt t h r dr v l qull h vrmm ddrt, m ll t fb h ppl l tr. L mmg frt d m d mu d m pr tt l pbl qut l mpbl, tt l ublm qut l mtru. Vm qulh ultrr dr. L rdt l qul btulmt murm l rltà l p l tmp. Ebb, l p l tmp ffrt d m d mu d m hrmt trut. Qull h vdm tlv p r pù lugh pù rt d dll g mpt dll mmg dl rtm dgl vvmt. L t vl pr l p l tmp h v prpt ttrvr u llulr: prprt ll pt d u l trumt dp. N trtt prò d dm rl, m mplmt mmgt, mgl r, vrtul. Pr dr t d ò h td tr, m ffd Ngrpt, u d grd prft dll uv tlg, l qul t h gg lm u vt dgtl, dv l dm p-tmprl qull h l trumt t h prtt rrpd ll rltà. I tl, u dumtr ull Ptg dà l h m d pr; u ft u lptr dà l llu d vrl t. Abbttut l dt tr l qu l là, tr ò h è v ò h è lt, tr ò h è prl ò h è pubbl, gg, t Myrwt, è pbl u uv urb. Tutt gl dvdu t prtp dll t p, h prò, d ftt, è purmt rtfl qud h p è. ì pur mbr d fr prt tutt dll t tmp h prò quvl d u bbglt prt pt futur. A qut rgurd mblmt è l mp dll Sd gurr dl glf, prpt dll qul è dtt h è tt l u gurr vrtul prhé l NN h prlt qutdmt, m mdd d mmg f prò dgut ttmr qut è ffttvmt dut. Qut h ftt rr l v h tutt ò d u m d mu d m up è m d. Ogg l md gurr dll qul u prl; pr l p mu è m tr. E dll mr, dll ffr, dll qutud h f t h up? F r ltt grd vt u mu mgl d pr, grd dl u vlt lt pttbl. Qut gf h, pr m d mu d m, t u rltà ggttv, m ltt qull h prpg. E tl rltà v ffrt pr grtr u dgut frm, m mplmt pr lltr l tr urtà pr grtfr l tr vyrm. S trtt prò d u rltà mplt, trut, rtftt. Ah lmt tmprl, qulh md, tt lmt, rm. MLuh d h gg vvm u md uv, uv d, m ftt l d ubttà. è, vvm u md ftt d
vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg 3 prtt ttultà, d prltà, d ò h d l mmt u upm. Iftt, ttrvr m d mu d m, bbm é l dl tmp h rr, é qull dgl vt h p qud ppur qull dll tr. I qulh md, l t mmr h pur ttu l ft dll tr ultur, è u mmr flud, dpt, prv d qul t. L tlv rvd pr é l prrgtv d r mpgt ull ttultà l put h gr prt dll trm h mtt d rgrmt drtt. D ftt drtt è, prhé ò h prp è gà mplt, bt pr h è tt lt prtt d l tt h l rgt h rtut pù dgut. D ltr t l drtt rbb mpbl: u v d Rm, qut mmt, vv u furt, è mpbl h u tlmr prt rprdrl. Qut vv l l ftt è prgrmmt, trr è mpbl dumtrl. Ah l trvt rtr ll t lg: d r trvtt è mpr ltt l prgg h rt mprtt ppur h f plm gà l um dll trd lu h prm u p tt d rgmtrl. Pr l pù vlt ggtt h prtt d m, m h p h ull d dr, mtr trurt qull h rtr l prgtt dl mrm. Ebb qut è drtt, m u mul dll drtt prò u mpl d ftt. Ah l d u dbttt h vv u tud, è l duttr h tru l tr, dl mmt h è lu glr h trvtr, d drr l dmd, d rtr l rpt. h dr p dll tt mpr rrvt l u h url, u h tt u h, m ul dr, f ud? tmprtà multtà, llr, tt pf d m d mu d m. Ebb tmprtà è tr mmr, m mpl ttultà lt ll u mmdt. Prf u ft, l pgg d u t ll ltr, è dt ttrvr l mbmt dgl p, h vv pr l tmp rl h è gt dll u. A u vlt l tmp h v d è qull dl rt qull dll rltà. L lu llr è h ll rltà è ubtrt l u mmg, ll - 3
vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg 4 4 XI mbl r è ubtrt l pprr. M rd t h è mpbl fr dvrmt, prò è r r pvl lr ffr dll uggt d m d mu d m. Ar u dr: m l md è tt ttut dll mmg, ì qut tt ttut dll fftt d rltà. è, l mmg h h pr l pt dll rltà, prtd d rtturl, m d ftt prdu l l fftt. Qut pù td v, tt pù rvl trut, è vrtul. ì l mmg trur ftt, dr rp prgg. N drv u mm mul pr u l ptttr mb l mmg pr l rltà. Tutt ò h u fftt drmmt prhé l rltà ì prpt, qut è rtftt, h u rgr u lg ì trgt d pprr vrtr. L vrtà ì v m, prhé l ptttr trv d vr h fr u tru prv pù lu tr pr dr l d là dll ppr. ì, durt l l XX l tt è grdulmt ptt dll vrtà ggttv l tl dll vrtà, gg è vut m h qut tt, pr u l vrtà è tt ttut dll u rpprt. N! N pm tttr qut g. N pm ttr h l vrtà lt fur dll prt, lu d g tr dr. Smbt l u mulr, è ft d g d llu. L vrtà h f pr ull rltà, u vlr ull dgtà dll um è lu è lt ll lbr rr prl. Ahé r u ptrm d tutt, dvt u rtgg luv d ph vr! Qut f qu rhmt vd h dvut vrtul l rltà dutbl l vrtà, h l mu h prdut l gft t d tl h l è turt. Itd dr h, m rpprt trprl, h dut l p l ttt ttut ttrvr u tlg mpr pù ftt. M l ttt è l mu, m l è v rdtt ll tt d trmttr d mttr mu. Nll u tmlg, ftt, l prl t h l muu, è l d; prò mur quvl mttr mu qul h v ffrt m d, d h v prtp, m qul d grtut. N rlv è mplmt ll trr ttt, ll mbr mgg. Itutt rhd h v u rg, u mtv pr u mp qut tt. I d lug, è r h v vlt lr h v mpg. Allr rhd h tur u tu d rprtà ll qul u dgl trlutr rd dpbl frt dll ltr ttt trttr l u g. Prtt, l mu dà l u lg d d, ltrmt è prv d tut rlv u mr rtultà. Qud l mu prd frm vul dr h è u h dà qul d t u tu, grtutmt, è l ptttv d r rmbt l u gt. E l f tl grtà h trv l u gutf ltt ll vtul gvmt h tr lu h l rv. L mdm dr vl pr lu h v hmt u. È ftt ì rpr, l tmp t, mput dl gt dl u trlutr, h può ttrr ll bblg d rpdr. Rgr pr lu quvl d umr u rpbltà frt d lu h gl h rvlt l prl. E, dl mmt h ò h h rvut l h rvut m d, t prvt rpdr u d. Nll u qud l mu ttu m u mb l u v rrt ll ggtt h v mbt m l vlr mbl h um. Il d ftt, qut è grtut, h u frt mpl t, prhé ttt l rptt l tm h l u h pr l ltr. m tl urg ll pr l u trmb prmt l rpttv t tlg. Pr qut può prlr d u rpprt trprl, è tr ggtt h r-
vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg 5 prtt ll rpttv dttà d pr. L mu ttut ttrvr m d mu d m v rpd qut rqut. L t è pt l ull dm rl dll vt; l tut è rtut dr mrmt trumtl. Dl rt, l rg è hr: l rltà h prdut d t, l p l tmp rdt h qulh md h pù p, ggtt h v vlt h lu rlv tlg, può mbr? I tut d tut può prlr tru ul mmt, mdt ttt dgtl. E prtt h lu rlv: pptt dll g d rtr tt. Stt qut prfl mrvgl h l tlv, trt, llulr, dvt mpr pù trumt lud hé m d mu. è u t, qull dll ddtt tlv, l qul ttl h ò h è mprtt pr l tub td è prdurr l fdl, è urr u fdltà h dur l tmp. È pr qut h, plt pù rt, td d bbdr l trm rtlt gr b dtrmt, mprt b rrtt put mpr d pù grd ttr, m vv l dm pmrgg, dv lu l pttl, l frm, l trvt, l t prtv, tr. N l pr l tlv, m h pr gl ltr m, qull h è dtrmt ttt ttvt. Il lr umr è d dll lr rlv. Prò è fftt ì! N è lutmt vr! U prgrmm u mgg, ftt, può vr vlr prdr d ttt h h dtrmt dll tt h h rvut. Dv trv l u gutf qut f u ttt? Nll pru h, ttrvr, rum qulh md ddfr l tr dlr d pt. Ogg m d mu d m grtf l tr dd l llu d ptr uprr f ggrf, d ptr r rpprt tutt, d ptr rggugr qul lltà, d vr rl pr d u vrmm grt l t. L rt umt l d ptr tr tt trll l rltà prhé prmtt d r, drtt, l dmt d mrt dll br d tutt l md, d pr ò h d tmp rl Hg Kg ppur Sgpr. Attrvr l ht vvm l pr d ptr lbrr l tr ft, prtd gl ltr ll vt h rtm pù dgut, pù pprtu, pù vt. N rr h dm h ffttvmt m; è ufft umr l ttggmt pù ll rt, dpdtmt dl ftt h tm gd gl ltr. httd rlm l pbltà d prprr pr h m, l mmg dll um dll d h vrmm vlut r, m h l rt dll vt h tt d r. I qulh md è, rlm tr g. Ah l mputr, dl mmt h hm prl mputr, rlm l tr dttà? È mplmt urd pr d ptr rlr pmt t ttrvr u trumt lttr. rt è u trumt utl dpbl, qulh md tl h è mpbl prdr f dll tr vt qutd. Prò, è pur mpr u trumt, u m, m può ddfr l tr t tl. I fd grt u vut pr mdt, è rlt ttrvr u mdum, h ltr è h u vut pr prur. N è u vut utt, m mplmt dlgt. N vd tut utt d trmttr, l mt h rl mggr frqu m d mu d m è qull dll fr ftt, dgl lg, dll bttut. L fr ftt v b g rt, prhé pprtg ll mmgr llttv; gl lg lugh mu pù rhbl; l bttut p f prgg à l pg. qut md d prmr tt d vvr ll bltà dl lgugg h è btulmt ut. L ltr v h v gut è qull dll mtfr dll prbl. D ltr prt, vd ull d dr, è r gfr l prl, ftd, ld mmgr h vl gft trrdr, m h d ftt t. Qut prltr è l trd mtr pr uggtr, pr tmlr tr tmt 5
vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg XI mbl pr mttr l l ll mmg. Rt r d hdr: h è lu h mu, è h utl l mputr, l llulr, l tlv gl ltr trumt? L rpt pm trvrl u uggtv dr d Budrllrd, lg mlg fr: «trvm d frt u rtru rtfl dl md l um h t d frt qut rtru rtfl è l um fdmtlmt drt, l um fdmtlmt fur dll rltà». I ltr prl, m d mu d m d u rtru rtfl dl md dll qul m prtp mr ltrttt rtfl. E u md rtfl è b rrdrl v l rpbltà: phé m l ptttr prtgt, tm vlt prm pr, bbm mpt pr d vlgr é dvr d ddfr: m t d g mpg tt frt d t qut dgl ltr. Ed vrtul l md h trvm dvt, m prtp l lvll mtv pr brv tmp, pr u, grl, gurdm, dm u ht, bbdm h d u rt, m tm g f fd. Nl md vrtul, ltr, tutt vlr rt: l grrh mp, l lt l b fd, l trr d. Tutt è ptt, ugul, ufrm. M è ì, è hr h è ull u u dbbm rpdr é ttl dvdul é ttl llttv. Elmd l vl tlg, l rultt è h m rdtt mulr d t, è pur mmg. S può llr ffrmr h, l vlupp h h vut m d mu d m, è rm umt l l dl ggtt. Pr pr l rg, ufft tr dr. Prm dr: può prlr d
vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg 7 prtt l dl ggtt tutt tt l prfl prttv. I qut um tlg, m prtt gurdr d ht vl. ò gf h l tr pprt vv gu tutt ru ll qultà trdl. L ht vl tgrt qulh ggut, qulh lmt h v t pr v ttv. È m dr h, frt dll tlv l, utlm l h mtà. Gl ltr tmlt l pl prt: p Il ttt, r m l udt, pr ull qu l lftt l gut. Il prdmt è l vt, m h qut, è mpgt pr vdr l qulmt, pr gurl mpltmt, m ltt pr ht trmttt. Sd dr: tm ll lm dll fftt d dtmt h fvr l rfl. S m pr dll vt d u pttl v m vlt mtvmt, l tr pprt prttv è m lrfrmt, pr u v m l rfl, l td d lr, mprdr, pgr. Tutt ò h md prpg, ftt, ttr l tr tt ff, h ull tr. Qut prt glr dttgl, prtlr, m md ì rpd lmtt h ull vlg, du rflttr, prt mdtr. Smbr qu h l pr mmdt ur l tr pr r. Tr dr: vvm l prdt dll v d m. N tdm mpr m vluppr l ptà d glr l tutà, l mgtà dll truttur, l ttltà d ò h v prpt. I ltr prl, frt dll mmg, prvl mpr pù u mprtmt gr, vg, glbl, lt, hé lt, trutturt, qul, rfrl. M pg u mp. Qud lggm u rtl d grl, ffdm ll tllg qul, prhé dbbm gur dvr pgg md d ptr glr l gft. È hr llr h tr vdr m llg l gl prt, qul gu mprt, qul fftt prdu, tr. Qud v m d ll tlv, ubtr l tllg mult. I qut, ftt, m pr mmg h ugu rpdmt md dtt l u dll ltr. S p ggug l ftt h gurdm d ht, è hr h l qultà mpr, h l rdmt lg dv rrlvt. Prhé? Prhé l tlv g mltm ul vlgmt mtv, u qull rl; td fr mprdr, pr fr rgr, vul h dvtm pvl d ò h prp. Mr uggtr mmg, fftt pl, rtm vlgt md h rtm ttt l tlhrm. Dbbm l mr. Pù uggt, qud, h frm. Qulu h dtt h, fd, l tlv umt l prtp prò fvr l dmrt. D prt m rtg h prmuv l prtp vrtul m qull vr, ffttv, rt. S, l r d u dbttt tlvv, u trvut vul rgmtr l prpr t, gl è, prhé ò h t è h l vr rt vv, pbl, prd md tumultu mpt. U vr ì rttrt trbu ll pprfdmt d tm, prò umt l pttl. Prtt m pr h trbu ll vlupp dll dmr. S qut è l qudr tr l qul muvm, è vtbl h tur dturb h pr l ph. È pr qut h rm d lu t tud ddt ll pptlg d trt, qull d llulr, tr. Pr hrr h llud, prdm m mp h g br ttrvr l rt. H mpr l d ptr tr tt trll l tu, d ptr r l dmt d mrt, d r grd d fr l u lt g r dl gr qud l rt pprtu. I rltà è vttm dll g dll t. Pr l pptlg d llulr, bt rrdr l tllr dll dt. Il llulr dà l d vr mpr tutt tt trll. D gu, ttm l pr, l ftt d pr dv trv tr fgl ppur l tr ug. è p u ltr pptlg d llulr h 7
vr7.qxd:!45_5.qxd 9//.7 Pg 8 8 XI mbl fr è ptt tutt d prmtr. tlf qulu ppm h ; dmdm: m è pbl h, tt l llulr, pp h m h hmt? H u trumt u ttt l md ppur m fugg l m dll pr h m h hmt! Std ì l, h fr? Ar u vlt frrò trrgtv. H gà dtt rptutmt h l md u btm è l md dl qul pm rtr fur. Rfutm gl d lr qul d: l prgrmm tv t ddf pu mbr l pgr l pprh. N, qut è u mprtmt rrl prhé pgr l tv umt r pù l tr f tr pù lt l dll m. S ltr l lt d mpr! N dvd ppur l mprtmt d h b l ftt d ur l llulr. È u trumt l u utltà può r m dubb. ò h vvr è d rglmtr, lvll prl, è l u h tdm fr. N dmthm prò h bbm h fr l rltà vrtul. Orr llr hdr grd d ffrr u pr dvr. pr è tutt l dm tl dll um l u prt, pr d pù, mr ultrl prl? N vt tutt l rg? D prt m lud l u l ltr pt, prhé rd h l dttà um u dbbm fr t pù t rptt qull d u up m d mu d m. L um ttl, l um ll u tgrltà, ll rh vrgt dll u rr dll u fr, mprd l fr mtrl qull prtul qud può r rdtt ll dm vrtul. Dl rt, l vrtultà lud dl prpr rt grd prblm tl. Pr l mrt h lu pftà: è u vt qul, rdubl ll qutdtà. L u t drmmttà è rft ll g dll pttl. E r: pr l vrtultà è dffr tr l pr v qull lt, tr h m h bbm m trt ull tr v. All qutud ll h trddtgu l um, ttu u bb h r l dffr ull l dttà. Il ftt p h l vrtultà trt u tm d rlv mdl, f ì h vlg tutt m mprt lu rpbltà pr u, pr u dvm rd bl ll mr, ll pvrtà, ll gurr. Pr ruprr l vt ll u ttltà, rr ur dll fr dll mmg ptt trr ll prl. Qut h u gà pr l ftt h t, è prhé prl, m pr l ftt h rfr ll rltà prl d qut rt l um. I ltr trm, l prl qut qud prl d vt d mrt, d um d D. Sl frt l vrtà, m vr l prt d pdrl, m rdl d tu, rfltt l pr dll um l u vltà d rpprprr dl pt h gl mpt l md. L prl um u t um qud prl d d, d rpbltà, d rtà, mm qud rgurd l umtà dlr ffrt m fdu u vrtà d qutr. Aqut utt qud rttu ll mu l ptà d trmttr u d d ttvr rpprt trprl.