EDITORIAL 161. Ina surpraisa è ina surpraisa è ina surpraisa

Dimensione: px
Iniziare la visualizzazioe della pagina:

Download "EDITORIAL 161. Ina surpraisa è ina surpraisa è ina surpraisa"

Transcript

1

2 EDITORIAL 161 dad Ursin Lutz Ina surpraisa è ina surpraisa è ina surpraisa Dis senza surpraisas na datti betg, quai avev jau silmeins cartì fin oz. Oz, igl è schont las 22:14, è aber stà in tal di. Il temp ha però anc bastà per ina surpraisa. Avant ch ir a letg hai jau tschertgà be per spira mirveglia in text sin l internet. E quai text è stà mia surpraisa dal di, legì ina giada, duas giadas e trais giadas per realisar, chapir e per decider sche quai saja uss ina surpraisa positiva u negativa. Durant la lectura èsi ì baud fraid, baud chaud dal dies giu, e senza guardar en il spievel hai jau sentì ch jau sun vegnì cotschen. Quai è pia stà mia surpraisa, be mia surpraisa. Surpraisas èn numnadamain dal tuttafatg subjectivas per tut tschels che legian u han schont legì «mes» text è l forsa gnanca ina tala surpraisa sco per mai. Jau hai gì mia surpraisa per oz, mia sentenza è sa cumprovada ina giada dapli, uschenavant è damai tut en ses urden. Jau hai dentant era semtgà ina u l autra surpraisa per vus, chars lecturs e charas lecturas. L emprima da quellas tegnais vus gist en maun questa ediziun da PUNTS è numnadamain sezza ina SURPRAISA. La proxima surpraisa spetga en l intern da questa ediziun. Per quella giada avain nus avert nossa gasetta era per giuvens grischuns da lingua tudestga e taliana. Nus avain pia la superbia d as preschentar ina sort miniatura da la trilinguitad grischuna. E per la terza surpraisa turn jau puspè anavos tar mai: L onn è per ir a fin e cun el era mia lavur tar e per PUNTS cun quella chaschun di jau pia «bye bye punts e bye bye lecturs e lecturas e chau ed adia». Suenter uss tuttina inqual onn puntistic hai jau decidì ch i bastia. Sin quella via sper jau da ma pudair deliberar dad ina u l autra surpraisa en l avegnir la lavur tar PUNTS ha dentant procurà principalmain per surpraisas positivas. Quai che resta speranza anc ditg è la surpraisa che sa tschenta mais per mais en la chascha da brevs. Jau sper che quest ediziun enserria era per vus, chars lecturs e charas lecturas, ina u l autra surpraisa bun divertiment. Ursin Lutz (26) è oriund da Rabius. El lavura sco documentalist tar il Dicziunari Rumantsch Grischun a Cuira. Per il mument è el londervi da terminar ses studi da retoromanistica ed anglistica.

3 LA SCHLEPPA da Chatrina Josty «Wir waren das einzige Paar im Hotel, das nicht tanzte an dem Abend.» Questa frasa aveva el scrit en ses diari, ed ella l aveva legida a la zuppada, en il bogn, cura ch el era ì ora sin il balcun da lur chombra d hotel a fimar ina cigaretta. Ella pruvava da sa regurdar da quella saira, ma i n è betg vegnì endament ad ella tgenina saira ch el avess pudì avair manegià. Quai era l emprima giada ch ella ha legì en ses diari, tentà l avessi gia daditg. Adina cur ch els van insanua prenda Nicolo cun sai ses diari u tge era adina che il quadern nair, ch el porta enturn, avess dad esser. «Jau sun schurnalist», di Nicolo, sch ins al dumonda, e quai ha el era ditg a Carin. «Jau sun schurnalist, schurnalists han dad observar e da far notizias.» Ma tge ch el fascheva, n eran betg mo notizias, da quai era Carin persvadida. Era qua en vacanzas, al hotel lunsch davent da chasa e da lavur scriva el, qua anc pli savens che a chasa. Cunzunt a maisa scriva el, cur ch els sesan e spetgan sin la tschaina, lura prenda el ora ses quadern nair. «Mhm, Nicolo!», di Carin, en in tun plain reproschas. «Mo spert», di Nicolo e finescha ina frasa. Cura n han els betg sautà ed ils auters bain?, sa dumonda Carin en il bogn. Igl è l ultima saira ch els passentan en vacanzas, ella è svanida en bogn per sa far schica. Questa saira datti saut en la sala d hotel. Ella metta davent il diari da Nicolo, prenda il lefzagl, metta si colur cotschna e puder sin il frunt, ella fa ina bella frisura. Oz vul ella plaschair a Nicolo. Nicolo ha gist finì da fimar sia cigaretta, el stuess chalar insumma, pensa el, ma en vacanzas pon ins bain fimar ina u l autra, ha el pront la stgisa per ses agen cumportament e cura ch el realisescha ch i dat adina ina stgisa, sto el rir sur da sasez. «Tge ris?», cloma Carin che ha avert l isch dal bogn. Ella è gista londervi da metter en ils ureglins, il chau sbassà da la vart sanestra dat ad el vista libra en il bogn. «Tge ris?», repeta Carin. Ma Nicolo ha chalà da rir en quest mument. En il bogn, sin l ur da la bognera, vesa el insatge che na tutga betg en quest lieu. Ses quadern nair. «Carin», di Nicolo. Be quest pled vegn or da sia bucca, il rest vegn da ses maun. Carin ha cridà, betg dal mal, ma da la reacziun andetga da Nicolo. «Quai n avess jau mai pensà da tai, Carin», di Nicolo e va ora sin balcun per fimar anc ina cigaretta. Igl è la davosa saira en il hotel, be in pèr sesa vi da la bar, in hocker tranteren, mo in pèr na sauta betg questa saira. Chatrina Josty (23) è creschida si a Bravuogn e stat a Cuira nua ch ella lavura tar il Radio Rumantsch. 3

4 LA SURPRESA EI EL PLASTIC da Sandra Monn Jeu prendel enta maun ei. Mirel nua ch jeu sai arver. Enquerel la finiziun dil pupi. Leu tilel jeu bufatg naven il pupi. Dun adatg da buca rumper. Il pupi smacchel ensemen. La rucla da pupi bettel naven. Jeu tegn ei enta maun. Ina mesadad el maun dretg e l autra mesadad el maun seniester. Cun mia detta smacchel jeu igl emprem lev anavon ed anavos e tilel bufatg dapart. Dus tocs hai jeu uss. Jeu magliel igl emprem toc. Ed il secund toc. Ei resta in iev mellen da plastic. Atgnamein eis ei buca veramein la fuorma d iev. Denton aschia ha ei num. Iev da surpresa. La tschugalata che schurmegia ei denton en fuorma d iev. Fetg gustusa. Cun trer fermamein in tec dretg ed in tec seniester sesarva igl iev da plastic. Igl emprem vesas mo pupi. In pupi rullau muossa l instrucziun co baghegiar ensemen la surpresa. Priu il cass ch ei dat enzatgei da baghegiar ensemen. In secund pupi rullau cuntegn entgins taccaders per ornar la surpresa. En cass ch igl ei dad ornar. Il tierz pupi rullau ei cuntenius en mintga iev e fa attents, en 23 differents lungatgs, al prighel en cass ch in affon sut treis onns havess da survegnir la surpresa enta maun. Cura ch il pupi ei naven, vesel jeu mia surpresa. In clown. Sandra Monn (21) è oriunda da Mustér. Ella ha frequentà la scola professiunala da commerzi cun maturitad professiunala e fa actualmain in praticum da schurnalissem tar La Quotidiana. 4

5 DU HIER dad Andri Perl Du hier? Es ist eine Weile her Vogelbeeren über und über auf dem Rasenteppich, an den Sohlen meiner neuen Schuhe, unter den Stuhl- und Tischbeinen. Zerdrückt viele, gequetscht, zertreten von Freunden, die im Garten eines Freundes mit diesem die letzten Stunden seines vierundzwanzigsten Jahres begingen. Ich darunter. Unter Vogelbeerbäumen, deren Früchte dem Menschen und andern Säugern Galle sind, Vögeln hingegen Speise, denn über weite Strecken soll die Saat des Vogelbeerbaums gefl ogen werden, neu zu spriessen an Stellen, wo zuvor kein Vogelbeerbaum spross. Allüberall Vogelbeeren. Mit leisem Ton fiel ab und an eine in ein Getränk, doch wen kümmerte eine Vogelbeere in der Bowle? Im Wein vielleicht, doch nicht in der Bowle, die die liebe Mutter des Freundes bereitet hatte. Zum Wohle! Die Mädchen, die ungeachtet ihres Alters Mädchen waren, wie wir Jungen waren an jenem Augustabend, sammelten sich am einen Ende des langen Tisches, wir uns ums Feuer, über welchem Freunde ein Ferkel brieten, in Bier balsamiert. Als wären die Schulballzeiten nicht seit Längerem vergangen gewesen, schied sich die Gesellschaft nach Geschlecht und die, die nicht ohnehin schon einander versprochen waren, scheuten sich zu flirten. Stattdessen sangen wir Jungen Zeilen aus vergilbten Gesangbüchern der Pfadfinderei und sprachen über Automobile, während die Mädchen sich ach, was weiss ich? Mädchenkram erzählten. Später tafelten wir das Schwein, zur Zierde trug es einen Apfel zwischen den Kiefern zur Zierde oder eingedenk irgendeines alten Brauches, dem Tier letzten Respekt und Dankbarkeit zu entbieten. Wer immer dem Ferkel den Apfel ins Maul gelegt hatte, wird sich seinen Gedanken gedacht haben, wir aber kümmerten uns nicht. Weder um Vogelbeeren in der Bowle, noch um den Apfel. Nichts kümmerte uns an jenem Augustabend. Wir assen und tranken, die Scheu und die Stunden verfl ogen. Charmieren zwischen beinahe ernsthaften Gesprächsbeiträgen. Scherze. Gefechte um den Schamgrenzverlauf. Darauf erste Komplimente, bald Koseworte, nur noch dürftig bedeckt von fadenscheiniger Ironie. Bereits war ich weintrunken, da sass die Eine bei meiner Seite, die ich zuvor nie gesehen hatte, weil sie nicht in unserer Stadt zuhause war. Die Kommilitonin von Freunden vielleicht, wen kümmerte dies? Weshalb sie da war? Weshalb niemand sonst mit ihr umging? Sie schämte sich wohl ein wenig, hat es mir deswegen gefl üstert, aber wen kümmert das Gefl üsterte neben dem Flüstern? Wir nahmen uns einander an diese Nacht. Stahlen uns aus der Runde und erklärten uns auf einer schäbigen Partnerschaukel gegenseitig die Welt. Sternbilder, Gartenpfl anzen, Lammrezepte; nichts zu gewöhnlich, einen Sermon darüber zu halten. Unsere Unterhaltung unterbrachen wir einzig um Wein nachzuschenken aus einer mitgeschmuggelten Flasche. Und oh!, trotz schleichender Übelkeit schaukelten wir im Dunkeln, bis langsam das Gelächter verhallte. Nach und nach verabschiedeten sich Freunde, sie kehrten heimwärts, sich schlafen zu legen, oder zogen weiter in die Tanzclubs, indes wir schaukelten und schaukelten und zuletzt vergessen gingen. Du hier? Was für eine Überraschung Wir nahmen uns einander an diese Nacht. Besinnungslos. Vogelbeeren allüberall Aber ich glaube, ich habe ihren Namen vergessen. Andri Perl (23) è naschì e creschì si a Cuira. El studegia germanistica, istorgia d art e cinematografi a a Turitg. Per ses project da roman «Lorenz Gedichte» ha el retschet 2007 ina contribuziun da la citad da Cuira per realisar in ovra litterara. Plinavant è Andri Perl conuschent sut il pseudonim Phlegma sco rapper dalla gruppa Breitbild. 5

6 GRAZCHA A L UORS DAJA MOVIMAINT IN VAL MÜSTAIR da Yannic Gross Yannic Gross (18) è oriund da Tschierv, frequenta actualmain l Academia Engiadina a Samedan ed ha gugent buna cumpagnia. Ils texts dad auters scolars e scolaras da l Academia chattais vus sin L agentura da novitats infuorma cha in Val Müstair saja l uors darcheu tuornà, ch el saja buttatschü e fetscha üna parada sco amo mai. Tuot ils Jauers han ün milli gust, pro mincha intervista as doda ch els sajan daperüna ed hajan üna buna relaziun cul uors. Ebain, scha ls Jauers quasi sco unics s han simpatisats cul uors saraja d avair chüra dad el. Da quist parair es eir la Pro Natura chi ha impromiss frs. 100'000.-, scha ls Jauers tolereschan l agir da l uors. Ma per cha l uors as chatta bain in Val Müstair sto l eir gnir controllà, e per gnir controllà as douvra ün observatur. Stupend per la Val, üna plazza da lavur implü. L administraziun da la Biosfera Val Müstair po eir collavurar plü bain cul observatur ed in quist mumaint amegldrar la propaganda. Scha l uors es sün territori svizzer, nu dascha neir la perscrutaziun gnir a la cuorta. Sü da Berna as domicilian in Val trais scienziats, tramiss da l Uffizi federal per l ambiaint. Uossa s annunzcha eir l Uffizi forestal. El voul far retscherchas davart eventuals dons in reguard al god. Il parlamaint ha decis in üna sessiun da dar liber 1.5 milliuns a favur da l uors in Val Müstair e d invidar ad üna delegaziun russa da gnir in Val e sapchantar als Jauers co chi ston ir intuorn cul uors. Svelt es gnüda organisada üna persuna chi d eira capabla da tradüer da russ in tudais-ch. Quista persuna da la Norvegia es rivada cul aviun fin a Kloten, da Kloten fin in Val cun ün elicopter, accumpagnada d üna delegaziun da la Chasa federala. Sar Peider, ils Jauers til nomnan «il crempelun da la Foura da la Muntanella», dumandaiva minch oter di: «Mo chi paja tuot quistas expensas?» Mo ils politikers jauers til respuondaivan cha quai pajan las societats da protecziun ed eir la Confederaziun. L uors es alch magnific, per la Svizra alch unic, secret, ed el es protet sco avant 50 ons las fortezzas svizras. Cha l uors ha già desdrüt 172 beschs, 28 vadellas ed alch sulvaschina, quai nun importa, important esa da savair cha l uors viva bain. Ils Grischuns han tschüf l infecziun dals Jauers, tuot il Grischun es cun pel ed ossa pel uors. Ün politiker chi nun es fö e fl omma pel uors nun ha ingüna schanza da gnir elet o reelet. La regenza grischuna, il cussagl guvernativ insembel cul Grond cussagl 6 han decis da metter a disposiziun trais milliuns per proseguir l andamaint cul uors. Eir il Cussagl federal es inchantà da l euforia dals Grischuns e paja tschinch milliuns francs per fabrichar üna plazza per elicopters tanter Fuldera e Tschierv. Ils politikers fan quint cha prosmamaing daraja üna famiglia dad uors e cha bainbod chattaran eir oters uors la via in Val Müstair. A sar Peider stan ils chavels be dret sü. «Mo chi pajarà tuot quist extravaganza?» Ils respunsabels dal WEF han decis da dischlocar lur inscunter da Tavo in Val Müstair. Dal 2009 as voulan ils plü importants politikers mundials as dedichar al tema «uors». Causa cha l hotellaria in Val nu rabla suot a tuot l elita mundiala, vain construida üna seguonda plazza d elicopter pac dadour Sta. Maria, quasi sper l ospital. La sala d auditori exista our d ün provisori chi cuosta 7.5 milliuns francs. Causa cha l interess in connex cul uors jauer es d üna tala dimensiun, voul eir l EU s ingaschar cun üna delegaziun extraordinaria. La pulizia svizra insembel cull armada nun es capabla da metter in sgürezza tuot quists millis da persunas. Uschè ans tramettaran ils Talians 12'000 carabinieri e ls Austriacs 7'000 grenadiers alpins. In üna votaziun dal pövel vain decis da müdar la vopna svizra. Impè da la crusch daja uossa il cheu da l uors jauer. Sar Peider ha fat il quint cha cun tuot la munaida chi s ha dovrà in connex cul uors as vessa pudü guarir a 9'765'376 Africans dal glaucom (grüner Star) e tils salvar da la sorbantüm. L istorgia da l uors nun ha tut üna buna fin. Ün equipa da Bosnia chi vaiv eir fat visita in Val ha chattà l uors mort. Da püra lungurella d eira l stuf da viver. Be buonder han divers veterinaris da nom e da pom fat la secziun da l uors ed han stuvü constatar cha l uors d eira stendschü. L uors chi ha permanentamaing mangià a quatter gianoschas d eira dvantà uschè corpulent cha l emettur til d eira gnü massa stret. Causa cha l uors nu d eira mai gnü vis cun üna uorsa, pretendaivan noschas leuas jauras cha l uors sarà stat homosexual.

7 INDIFFERENZA da Gianna Cadonau Minchatant suna üna battaria Eu noud aint il fl üm Il curraint am dà energia Eu noud our da ma suldüm wir, in unseren Leben, mit unseren Handtaschen und Schosshündchen und Liebschaften, jeden Tag dieselben, oder auch nicht das tut nichts zur Sache Ün muond inter In üna praschun geometrica Ni vita ni mort, ni pac ni bler I resta üna stran estetica wir geniessen das Nichtstun, wir sind Langeweile, da hilft nichts E cur chi dvainta s-chür E la not es in spranza Meis corp dvainta dür Ed eu til pigl in fermanza und wir erfinden Künste und Lüste, wir erfinden uns selbst nur um wieder zu vergessen, warum auch nicht, was soll man sonst mit all den Dingen I nu savura I nun es uman E lura I crouda our da man Gianna Cadonau (24) è oriunda da Scuol. Ella ha terminà quest onn ses studi da relaziuns internaziunalas a Genevra. Actualmain fa ella in praticum en il teater Rigiblick a Turitg. Questa poesia ha ella scrit durant il luvratori da lirica als dis da litteratura a Domat. 7

8 GIORNO DI NOVEMBRE da Florian Eitel Florian Eitel (26) è creschì si a Grono. Actualmain è el student d istorgia. Staziuns en sia veta: Grono, Roveredo, Mustér, Berna, Valencia, Neuchâtel... Bianchi si alzò al primo suono di sveglia e senza accendere la luce si mise le pantofole. Dopo essersi fatto una doccia e la barba si recò in cucina e accese la placca dove si trovava la caffettiera già pronta. Preferiva preparare la colazione già la sera prima di andare a dormire. Prima di accendere la radio già sapeva che avrebbero annunciato nebbia per quel giorno. «In novembre il tempo è sempre così» pensò. Di mattino niente poteva sorprenderlo. Anche i passeggeri nello scompartimento del treno erano sempre gli stessi. Li conosceva, anche se non aveva mai parlato con nessuno di loro. Il viaggio era consacrato alla lettura del giornale: «Nuova polemica dell UDC», «Attentato bomba a Bagdad», «Paris Hilton: scandalo!». In fondo non sapeva perché leggeva ogni mattino il giornale. Tutti i giorni vi erano le stesse notizie. La prima persona con la quale parlava ogni giorno era la sua segretaria: «Buongiorno, signor Bianchi! Come va?». «Tutto bene, grazie. E Lei?» gli rispose Bianchi. «Altrettanto, grazie!» disse la segretaria. «Qualcosa di nuovo?» domandò Bianchi. «Niente di speciale Signor Bianchi. Le solite cose» gli rispose lei. Bianchi si recò nel suo ufficio, accese il suo computer e s immerse nel suo lavoro di tutti i giorni. Da ben vent anni era responsabile della contabilità dell impresa. Il suo ufficio era il punto nevralgico della ditta: ogni informazione doveva passare per la sua scrivania. Nel regno del contabile tutto era al suo posto. A sinistra il dare, a destra i avere. Tutto aveva una spiegazione. Al momento di ogni pausa la segretaria gli portava il caffè, com era abituato a berlo il signore Bianchi: con il cremino e due zollette di zucchero. Il dottore gli aveva consigliato di prendere dell assugrina, o per lo meno solo una zolletta di zucchero. Dopo tutti gli anni che beveva il caffè così, era difficile cambiare l abitudine. Ogni tanto alzava la testa dai suoi documenti per guardare fuori dalla finestra, che dava su una strada molto frequentata. La città era ancora avvolta di nebbia fitta e gli aceri dall altra parte della strada avevano già perso quasi tutte le foglie. Abbassò la testa dopo questa piccola distrazione per dedicarsi di nuovo al suo lavoro. Però, all improvviso, guardò di nuovo fuori dalla finestra: qualcosa perturbò la sua immagine conosciuta. Si strofinò gli 8 occhi per verificare se quello che vedeva era reale: Una signora stava seduta sul marciapiede su una poltrona rossa e guardava nella sua direzione. «Che cosa sta facendo?» pensò. «Chi si siede in un giorno nebbioso su una poltrona al lato di una strada e cosa sta guardando??? Le macchine che passano? O sta magari guardando me?» Incominciò a sentirsi a disagio. Il signor Bianchi era convinto che la città fosse piena di cose e persone strane, però il suo mondo, dominato dalle abitudini, trovava sempre una spiegazione razionale: tutto era al suo posto, tutto aveva un suo perché. Imbarazzato, abbassò di nuovo la testa sui suoi documenti, pensando che in fondo non era affare suo questa donna. Però la signora sulla poltrona non usciva dalla sua testa. Dopo alcuni minuti il suo sguardo si alzo lentamente di nuovo per fissare l orizzonte fuori dalla finestra fino ad ora consueta. La signora stava ancora là fuori, quasi immobile, con lo sguardo fisso nella sua direzione. Bianchi non trovava nessuna logica nel comportamento della signora. Vide giungere un signore con il suo cane. «Sicuramente si fermerà davanti alla signora e gli domanderà che cosa sta facendo» pensò. Il signore con il cane passò davanti alla signora sulla poltrona con indifferenza. «Come si può ignorare una scena così strana?» pensò Bianchi. Visibilmente turbato tornò a dedicarsi ai suoi documenti, pensando che alla fine il signore con il cane aveva fatto l unica cosa giusta: ignorare quei pazzi che si vogliono sempre esibire nelle città! Per Bianchi ormai non era più possibile lavorare come d abitudine. Non poté più sopportare questa situazione d incertezza. Si mise la sua giacca ed agitato come mai nessuno lo aveva visto nell impresa, uscì dall edificio marciando con passo deciso in direzione della signora. «Devo avere una spiegazione del suo comportamento! Non è mica normale il fatto di sedersi su una poltrona su di un marciapiede. Qualcuno non dovrebbe far luce su questa storia?» pensò. Arrivato davanti alla signora con la poltrona, si fermo guardandola in faccia. Dopo un istante svoltò a destra come d abitudine per prendere l autobus che lo portò alla stazione dove prese il solito treno per casa. I suoi pensieri erano già rivolti al suo giallo preferito che mandavano in onda ogni martedì sera allo stesso orario sul canale abituale.

9 «SPAMANTSCH» da Fadrina Hofmann Estrada Minchatant me confundo cullas linguas. Cun meis hom discuorra español. Quai es contagius. Palabras spagnölas as maisdan culla lingua rumantscha sainza ch eu bad. Penibel sch eu vess da far üna conversaziun in rumantsch e blers pleds am vegnan adimmaint be in spagnöl. Sch eu tuorn in Engiadina davo ün pêr eivnas e disch a tschaina fingià «jamón» impè da «dschambun» am guarda mia famiglia be schlinch. Eu fetsch eir construcziuns spagnölas in rumantsch. A maisa suna buna da dir: «Am passast il painch, per plaschair?» In spagnöl gess quai tip top («Me pasas la mantequilla, por favor?») in rumantsch nun exista quista fuorma simplamaing na. Almain fin uossa na... L amur es il meglder magister da lingua. Eu n ha bainschi imprais grondius spagnöl, be cha meis «bun» rumantsch va planet a perder. Bueno, quai para dad esser ün svilup natüral. Per furtüna esa amo adüna uschea ch eir meis spagnöl vain «rumantschisà». «Eso es demasiado poco», disch eu per exaimpel. «Amor, se dice solamente POCO», am corregia lura meis banadi. Ma che? Schi d es «massa pac», lura esa bain «demasiado poco» e na be «poco»? In fuond nu saja uossa ni plü perfettamaing rumantsch ni amo perfettamaing spagnöl. Per furtüna sun spagnöl e rumantsch sours uschea cha mia nouva lingua resta in famiglia. A proposito «famiglia»: Dafatta nos chan sezza sül cumond «sientate» precis sco eir sül cumond «fa cuz». I m dà be da buonder che cha nos uffant discuorrarà üna jada. Eu tip sün «spamantsch». Fadrina Hofmann Estrada (25) è oriunda da Scuol. Ella stat a Berna e lavura sco schurnalista. 9

10 «SURPRESA È EN SCHAISS!» da Cornelia Candreia Chegl era igls pleds dad en ex-redactour dallas PUNTS. Noms lessa numnar nigns, ubetg Rafi?? Na, antschet ò l antier istorgia suandontamaintg: Ia va gia da screiver en text, cugl tema surpresa, per las PUNTS. Pero a me nivigl andamaint ansomma navot. Uscheia vaia panso, ena bela seira an ustareia, da dumandar en collega tg ò gio blera experientscha ainten chestas tgossas. Scu rasposta vaia survagnia, tg ia duess screiver tgi surpresa seia en schaiss. Uscheia ins antscheva igl migler en artetgel, veva l detg! Per me erigl chegl schon ena mecta surpresa da santeir chests pleds d en ex-redactour, ma ia va panso tg el savaro bagn, da tge tg el baita. Atgnamaintg leva screiver ensatge da differentas surpresas, ma pi anavant tgi treis, quatter lengias sunga betg neida. Uscheia vaia tuttegna panso da duvrar igl cunsegl tg am è nia mess a cor, ed ossa sunga toch schon pi gliunsch tgi treis, quatter lengias. Cun ena surpresa ins so far en fitg grond plascheir ad ena persunga. Gist chel plascheir vaia gia cura tg ia va survagnia chel cunsegl digl mies collega. Perchegl tg ia va tras el en bung Stoff pigl mies text. E capasche, ègl ossa schon puspe ena surpresa alla fegn digl mies artetgel, sch ia vei tg ia sung stada bunga da screiver ensatge spir surpresas. Cornelia Candreia (19) vegn da Stierva. Ella fa quest onn la matura, ma na sa betg anc dal tut tge ch ella vul daventar. 10

11 INA GLISCH SONORA SURPRENDENTA da Silvana Derungs Jeu sai aunc nua e cura ch jeu hai entupau ella l emprema ga, nua e cura ch ella ei entrada per l emprema ga en mi ureglia e revida siadora el tschurvi. E sefitgada leu en in encarden. E restada. E tschaffa ussa mei mintga ga ch jeu entaupel puspei ella. Stau eis ei avon strusch in onn. El tren. Ch jeu hai udiu las bufatgas marcladas sin ina tasta dil clavazin, zanuas leuora, agl ur digl uaul ina damaun marvegl d in freid di d unviern, il sentiment dil vent buffent, il tun dils garnins da neiv ellas ureglias. Ed aunc zatgei, buca mo il vent. Vuschs? Plitost grius sbassai, viers plironts, suspirs, schems... buca pli enconuschibels suenter il viadi ch els han fatg tras il vent, tras l atmosfera ni mo tras las serpentinas da mia fantasia? Malgrad la distanza che sto esser denter els e mei, ein quels tuns maneivels, ferms, persistents e quasi smanatschonts. Cun in insistenza che va tras pial ed ossa ed aunc pli lunsch. A tgi che teidla. A tgi che vesa. A tgi che senta. E lu peglia ella mei! duu-du-duu-dududu duu-du-duu-du-dudu... Trasatras. Incuntin. Senza remischun. Magari in du pli ferm, l auter pli lev. Sco sch il vent purtass naven la forza d in ni l auter tun. Adina vinavon. Mintgaton aunc il lev sussurar dil vent ni dils auters ell ureglia. E lu calan els. La sempla melodia resta, cun in lev schuschurem accumpignont. E la battaria entscheiva. Jeu sequieteschel. Igl ei mo ina canzun. Che cuntinuescha. E che lai buca ruaus. duu-du-duu-du-dudu duu-du-duu-dududu. E lu ina ramur sfraccassonta. Sco sc ina stermentusa faultsch vegness sdermenada sur nus tgi ei aunc cheu? ora e scarpass empermiez l aria freida. Sur miu tgau. Sur igl uaul. Sur las vuschs. Stratgas, stratgas e stendidas. Stinschentadas e rinforzadas dil scarp el medem temps. Jeu less buc imaginar ils maletgs ch jeu vesel gia davos quels plirems. Tras l aria da quella damaun marvegl, neu dalla val viaden egl uaul contonschan aunc auters suns mei. Formai dil vent che sesguscha e sestorscha tras la greppa e crappa e caglias. Ecos? Jeu sesentel tuttenina senza forza, sun exponida a quella melodia aschi sempla, als suns accumpignonts. Sch jeu tertgavel aunc da saver declarar ed untgir ils schems neu dalla val, neu dil vent, neu dil stgir clar grisch matutin, anfl el jeu buc ina explicaziun per quei che succeda ussa cun mei. L imaginaziun ei stuorna; maletgs ed ideas e colurs e figuras secambrolan el tgau e giogan e cumbattan e scadeinan cun ils suns che han denton era tschaffau e priu possess dil pli intern da miu venter e formau ordlunder in dètg gnoc che schirescha miu entir tgierp. Nunpusseivel da scappar, nunpusseivel da mitschar, nunpusseivel dad insumma giavischar da fugir. Las vuschs cloman. In chor dad olmas piarsas che cloma, supplica, schema ed jeu vesel tuttina per l amur da Diu naven cun quei las foppas stgiras dils egls, las buccas aviartas ch ein mo ruosnunas neras che meinan lunsch viaden el nuot, las plontas viventas cun las olmas sparidas, la roma secca, ils mauns cun la detta liunga senza carn e lu puspei il marclar sin quella tasta... che veva calau. Mo che para ussa da vuler surtunar, da vuler crescher, da vuler clamar, da vuler sepitgar en miu venter, en miu pèz, en miu tgau... Che vul trer siadora mei ed el medem mument smaccar afuns mei. E che s alterescha e superescha sesez aschi zun tochen ch el sez ei mo pli in sussurar dil vent, lu il sfraccassar d in dargun, lu in mazzacrem da tuttas ramurs enina. Giu per mei en. Dall ureglia el tschurvi e dil culiez giu el venter ed insumma tras pial ed ossa ed aunc pli lunsch ed afuns. E davostier il duu-du-duu-du-dudu sempitern. Che cuntinuescha en tutta ruasseivladad. Che fa nuota verdò (ni fa el mo sco sche?) dallas marcladas. Dallas camegiadas. Dallas vuschs. Che suspiran e sesfundran en ina cascada davon mes egls giuadora. E tut serocla entuorn mei ed jeu cuntut. La suletta referenza ei il duudu-duu-du-dudu regular. Che mida ussa melodia. Sesaulza. Vul el scappar? Freina. Sgruschignem. Il vent tschessa dallas plontas. Ed ina vusch humana conta. It hurts to feel... It hurts to wake up. Semper accumpignada dalla melodia ch ei puspei turnada en siu tun enconuschent. It hurts to hold on The hurt s relentless... Quei sentiment ceda buc. The hurt of going on. Ed il gnoc ei aunc adina el venter. Turn my head... La melodia sesaulza. Trai ad ault era mei. Cala. E lai curdar mei el nuot. Mo levs suns clars. Ed el suspira plaids da finiziun per adina. duu-du-duu-dudu duu-du-duu-dudu... Senza misericordia entscheiva ei puspei. E la battaria suonda. Tochen ch ei para a mi ch il tschiel sesclaressi. Ina leva brentina schai ell aria. Il sulegl illuminescha la prada. Scarsialas, margarettas, salvgia selvadia, singulas fl urs Sontgilcrest, pastgs e schlops. Ed jeu sesentel pli leva. Ed jeu audel lur cont curteseivel.... tan tan tan tan tan... La marclada sin la tasta resuna aunc ora ella damaun. Denton eis ei vegniu di. Ed jeu seregordel dall emprema ga ch jeu hai udiu ella. Stau empau sc ina revelaziun. In sentiment intensiv, carschius gia duront udir. Stau surprendent. Frappont dad haver in giavisch aschi concret. Ed era enzaco dir e tementond da daventar cunscienta da miu giavisch: Las davosas 18 minutas e 29 da mia veta ni da mia mort vi jeu udir quellas glischs. Silvana Derungs (25) da Surcasti studegia romanistica e scienzas da l ambient a Friburg. Ella è dapi prest trais onns tar PUNTS, guarda gugent da fanestra or e n ha betg gugent pes fraids. 11

12 GIAN da Victoria Mosca Vairamaing nu vaiva il di niauncha cumanzo uschè mel. Gian nu vaiva gieu üngünas fadias da gnir our da let. A nu d eira neir na lündeschdi normelmaing es lündeschdi adüna stantus. Tuot vaiva lura cumanzo cul viedi vers lavur. Gian vaiva cumanzo aunz ün an scu schurnalist tar la giazetta regiunela e que al vaiva plaschieu da cumainzamaint davent. El d eira plain energia per retschercher las istorgias las pü brisantas ed il schef vaiva ün gustun cha Gian d eira plain svung. Però cul ir dal temp ho Gian adüna darcho passanto curiusas fasas. Minchataunt scrivaiva l ils artichels in ouravaunt per ün eivna e minchataunt nu rivaiva l niauncha da metter insembel üna frasa normela. Pel mumaint as rechattaiva Gian güsta traunteraint. El rivaiva bain da scriver sieus artichels ma cul cho nu d eira l inandret tar la lavur. Scu dit, ils malheurs vaivan cumanzo sül viedi per ir in büro. Il bus chi d eira normelmaing vödischem la bunura, d eira stachieu plain cun ün intera scoula, uschè paraiva que almain a Gian. Ils iffaunts vaivan ün gustun ch els pudaivan fer ün excursiun e ls magisters vaivan il chül plain da fer cun quinter tuot ils scolars per controller cha üngün nu füss resto inavous a la staziun. Gian nun ho ünguotta cunter iffaunts, ma a nu staun güsta esser 50 kindels aint in ün bus, chi d es inamöd memma stret, e lura auncha la bunura bod. Uschè nun ho'l neir na pudieu tschanter sün SIA plazza. Gian tschantaiva adüna sül listess sez, ma uossa tschantaivan duos mattinas insembel sülla plazza e riaivan sur da qualche stincal. Per la prüma vouta daspö cha Gian giaiva a lavur cul bus ho l suvieu tschanter in ün oter lö, vairamaing nu füss que sto uschè mel, ma Gian vaiva simplamaing ün curius sentimaint. Rivo tar la fermativa è l ieu our dal bus e bain cu mel sto precis in ün puoz, sias s-charpas d eiran subit cumplettamaing bletschas. Uossa pudaiva que be auncha ir insü, s ho Gian penso. Rivo a lavur vaiva l eir già bod schmancho sieus strapatschs dal viedi. El vulaiva lavurer inavaunt vi dad ün artichel ch el vaiva cumanzo her, ma cur ch el vulaiva avrir l artichel cun Word, nu chattaiva l pü il text. Que d eira sto üna lustiga istorgia sur da pudels e la pü moderna moda per pudels que d eira pera il pü nouv dal nouv. In mincha cas nu chattaiva l simplamaing pü l artichel, eir cun pruver oura tuot las funcziuns da retschercha cha Word spordscha. Oramai vaiva Gian già ginglo intuorn lönch avounda cun sia tschercha sainza resultats, uschè ch el vulaiva ir a baiver ün cafè. Ma natürelmaing nu vaiva que üngün cafè illa maschina e vöglia da implir la maschina nu vaiva l. El vaiva auncha penso cha que nun hegia cafè, uschè perfet scu cha l di vaiva già cumanzo. Il di es passo cun üna pruna stüpids fastidis chi nu stessan esser. A mezdi aint il restorant nun ho Gian scu unic clappo il menü ch el vaiva pusto e cun ir inavous tal büro ho l bado ch el vaiva schmancho sias clevs aint il restorant, uschè ch el ho stuvieu turner ed es zieva gnieu memma tard a lavur. Uschè vaiva l noscha glüna tuotta zievamezdi ed eir cur ch el d eira darcho sün viedi a chesa faiva l sü üna tschera scu sch el nu vess vis il sulagl per duos eivnas. Aint il bus es dafatta üna bella giunfra tschanteda dasper Gian ed ho cumanzo a discuorrer cun el, ma nos signur daiva be respostas fraidas, perque ch el vaiva aunch adüna noscha glüna. Cun tuot la disfurtüna dal di vaiva l tuot schmancho ch el vaiva planiso insembel cun Sandro e Duri üna surpraisa per Anton chi vaiva anniversari hoz. Sandro spettaiva già davaunt la porta d chesa e vaiva prescha, perche ch els vaivan auncha da preparer la staunza ill abitaziun dad Anton. Cun buffer sü ils baluns e pender sü las ghirlandas vaivan Sandro e Duri bain bado cha Gian vaiva noscha glüna ed haun perque lascho in pos ad el pensand cha ziev üna biera u duos saregia que lura bain darcho bun. Gian ho penso cha que es vairamaing pcho ch el vaiva noscha glüna al anniversari da sieu amih, ma oramai nu s pudaiva uossa neir pü müder quelò. El ho penso ch el gratularegia lura svelt ad Anton e giaja lura a chesa. Cò cha la festa d eira üna surpraisa per Anton s haun ils amihs zuppos apaina ch els haun udieu pass sül suler. Anton vaiva üna fam naira, el vaiva gieu da fer bger hoz e s allegraiva sün üna pachifica saira. El vaiva invido a sieus amihs Sandro, Duri e Gian per gnir a baiver pü tard qualchosa tar el, perche cha hoz d eira sieu anniversari ed el vulaiva festager pachific. Cur cha Anton ho aviert la porta da si abitaziun stüdgiaiva l güsta che ch el pudess cuschiner per el per tschaina, pü cu facil spaghettis cun üna buna sosa da tomatas, cun tomatas e basilicum fras-ch. Apaina ch el d eira in abitaziun e vaiva serro la porta sun Sandro, Duri e Gian saglieus our da lur zop sbragind «Tuot il bun pel anniversari! Darcho ün an pü vegl, tü sochi!» E lura haune auncha chanto üna bella chanzunetta per Anton. Gian vaiva aunch adüna la listessa glüna, ma apaina ch el ho vis la fatscha dad Anton tuot surprais e plain gust, s hol subit sentieu meglder e dafatta ris ün po. La surpraisa d eira gratageda fich bain. Anton vaiva ün milli gust e glüschaiva scu ün marenghin d or sur tuot la fatscha. Sieu gust d eira stimulant e dad ün mumaint sün l oter vaiva Gian darcho buna glüna. El vaiva schmancho tuot ils strapatschs dal di e giodaiva la saira in cumpagnia da sieus fl ots amihs. Sandro e Duri vaivan bado la müdeda da Gian e s allegraivan güsta dobel, la supraisa per Anton d eira gratageda e Gian vaiva darcho buna glüna. Cur cha la saira d eira passeda e minch ün darcho a chesa, haun tuots penso il listess. Che bel dad avair uschè üna bell amicizcha, üna chi fo dafatta buna glüna eir scha tuot guarda oura nair. Victoria Mosca (20) è oriunda da Samedan. Per il mument frequenta ella la scol auta da pedagogia a Cuira. Quest semester d enviern passenta ella a Helsinki, Finlanda. 12

13 DIE ÜBERRASCHUNG IST EINFACH EIN «WERTVOLLES» GUT! da Catrina Waldegg Wer kennt sie nicht? 1. Eine in orange-weisses Papier verpackte Süssigkeit. 2. Auch bekannt als Ü-Ei, Kinder Egg oder Wunderei. 3. Bestehend aus einer 20 Gramm schweren, innen weiss und aussen braun, zweilagigen Schokoladenhülle. 4. Enthält einen ganz besonderen Kern! die Kinderüberraschung! Als ich noch klein war (ich bin heute mit 163cm immer noch nicht sehr gross), konnte keine Mutter mit ihren Kindern einkaufen gehen ohne zu hören: «Mami, dörf ich e Chinderüberraschig? Mami, chaufsch mer es Wunderei?» Nicht etwa wegen der süssen Schale, nein, sondern wegen der jeweils in einer ebenfalls eiförmigen, gelben Hülle verpackten Überraschung. Entweder war es ein zusammensetzbares Irgendwas oder eine kleine Spielzeugfigur. Doch es war die grösste Freude, es auszupacken, zusammenzusetzen, um es wenige Tage später irgendwo aufzustellen oder in den Mülleimer zu werfen. Die Inhalte gingen von den Schlümpfen zu Alice im Wunderland zu Jack Sparrow von den «Pirates of the Caribbean» zu Anfangs (ca. 1981) wurden die Figuren noch handbemalt und individuell gestaltet. Jede war ein Unikat. Heutzutage werden sie in Fabriken serienabgefertigt, verpackt und in das nächste Regal eines Supermarktes gesteckt. Doch die ersten Exemplare, ohne Schokolade natürlich, sind schon längere Zeit heiss begehrt! Für eine Hüpfschlumpfine (keine Ahnung, was das ist) bekommt man von einem Sammler sogar eine ziemlich grosse Stange Geld. Also bewahrt eure Figürchen oder die eurer Kinder gut auf, denn ihr könntet noch überrascht werden, wenn ihr plötzlich die Besitzer eines wertvollen Wundereimanökelchens seid. Catrina Waldegg (17) è oriunda da Savognin. Ella fa il terz onn da la Scola chantunala a Cuira. 13

14 BETG FASCHE SCU SCHI FISS ENA SURPRESADA da Catrina Waldegg I dat differents muteivs per esser sursto. Per exaimpel sch ensatge è capito, sch ensatge n è betg capito, sch ensatgi ò fatg ensatge, u eba betg. Alloura dattigl er anc chellas surpresas, tg èn mianc ena surpresa e tuttegna è la gliout tot surstada. Pigliagn eneda la midada digl clima. En tema fitg actual, tots tgi baitan dad el. La televisiun, las gasettas, igl radio, las parteidas, la meteorologia, Al Gore. Chest onn è l betg propi sto scu tg ins è diso, igl clima an Svizra. Igl anviern passo, mabagn. La premaveira, caleiras. La stad, relativamaintg tgoda. Igl aton è sto freid ed ò mido prognosa scu Paris Hilton las sias ideias. Igls experts deian gio onns or tgi vigna uscheia e tuttegna prest tots tg èn surstos. Pertge chegl? Vez betg cartia tgi vigna schi spert? U tgi sa meida schi bler? Vez betg panso allas consequenzas? U vez forsa cartia tg igls climatologs surfetschan u scheian schizont manzignas? Els ans on gio detg chegl tantas gedas. Chest onn pero parigl plangign planget er da neir aint igls noss tscharvis. La campagna da Pro7 ò mattagn er contribuia lotiers. Er igl radio (DRS3) era sa fatschento en antier de da chest tema. Els on fatg en pêr propostas scu tgi mintgign savess migliurar igl provedimaint d energia, per exaimpel betg lascher correr l ava dantant tg ins lava igls daints, piglier ena tastga da tgesa anstagl duvrar en satg da plastic sch ins vo a far cumischungs. Per midar ègl ossa mengia tard ed i niro betg schi spert a sa migliurar. Perchegl fissigl er da calar da far scu schi fiss ena surpresa ed ampruar da midar ensatge ve dall antiera tgossa. Surpresas darogl schiglio anc avonda! Catrina Waldegg (17) è oriunda da Savognin. Ella fa il terz onn da la Scola chantunala a Cuira. 14

15 SORPRESA da Michela Nussio La sorpresa ti rapisce. Ti stupisce, ti fa esplodere di gioia. Ma chi se l aspettava? Quante sorprese nella vita! Annunci che non pensavi mai ti venissero fatti, eventi organizzati a tua insaputa, situazioni della vita che ti si presentano improvvisamente davanti. La sorpresa. Uno stupore. Un miscuglio di emozioni. A volte sei lì per piangere, altre ti pieghi dalle risate. La sorpresa. Ma chi se l aspettava. E allora ti scrive quel tuo amico che non senti da anni e ti dice che ha un figlio. E tu gioisci con lui. E poi non sai cosa fare, vorresti prendere il telefono e chiamarlo o prendere il treno ed andare a trovarlo. Ma poi rimani ferma, perché c è da controllarsi. La sorpresa. La tua amica che ti dice che si è finalmente lasciata con quel suo odioso fidanzato e che ora si vede con un bravo ragazzo. E tu sei lì che saltelli in giro per casa e vorresti aprire la finestra e urlare al mondo intero che sei troppo felice. Ma non puoi, perché bisogna controllarsi. Oppure ancora decidi di organizzare una cena con i tuoi amici per festeggiare la tua laurea e poi ti accorgi che loro ti stavano preparando una festa a tua insaputa. E ti verrebbe voglia di prenderli tutti, di avvolgerli in un immenso abbraccio. Ma poi li ringrazi di cuore soltanto con un sorriso sulle labbra. È strano, a volte vorrei essere di nuovo bambina. Mi piace la loro spontaneità. Gli porti un dono, lo aprono con gli occhi spalancati, strappano con forza la carta colorata e poi con grandissimo stupore ti guardano e dicono «wow!» E tu gli hai regalato soltanto un piccolo libro con gli animali, di quelli con le linguette che fanno muovere la testa. E ti danno uno di quei baci che solo loro sanno dare, quei baci veri, umidi ma tanto sinceri. E vorresti anche tu come loro poter dimostrare veramente la tua sorpresa, la tua gioia. Ma poi sai che non è possibile, che la società non ti permette di esternare così apertamente le tue emozioni. A volte poi ti sorprendi di esserti sorpresa. Una sera vado a un concerto. Sul palco una giovane cantante siciliana. Una donna forte, bella, di grande talento. La vedo lontana sul palco. La vedo con la sua chitarra, con il suo sguardo e la sua voce. La vedo avvolta da luci colorate. La vedo lontana, lontana. Una stella del rock che si muove lontana dai miei occhi. Una musica però che mi raggiunge e mi colpisce. Dopo il concerto un aperitivo per soli invitati. Ci vado anche io. Tutti aspettano la stella, che però non arriva. Improvvisamente la vedo. Il mio cuore comincia ad impazzire. Che sorpresa, è qui! Più si avvicina più mi sento male. Vorrei chiederle l autografo, vorrei farle delle foto. Quelli accanto a me mi precedono. E foto, e autografi. Non la lasciano bere, non la lasciano mangiare. «Che bello, è arrivata!», sento dire dietro di me. Io mi avvicino. Scatto alcune foto. E poi vengo sorpresa. La vedo mordicchiare timidamente un labbro. La vedo nella sua timidezza. La vedo imbarazzata. La vedo quasi impaurita. La vedo nella sua umiltà. La vedo nella sua umanità. È come me. Che sorpresa! E mi sorprendo di essermi sorpresa. Michela Nussio (26) è da Brusio (Val Poschiavo) e studegia antropologia sociala a Berna ed a Neuchâtel. 15

16 AZB 7130 GLION IMPRESSUM chauredactur: Ursin Lutz, Oberalpstrasse 56, 7000 Cuira, redacziun: Flurina Badel, Rabengasse 17, 7000 Cuira, fl u r in a.b a d e p u n t s.c h Flurina Cajochen, Crestas 36, 7154 Ruschein, fl u r in a.c a j o c h e p u n t s.c h Martin Cantieni, Encarden 18, 7152 Sagogn, martin@cantieni.info Silvana Derungs, Hauptstr. 117, 1715 Alterswil, silvana.derungs@punts.ch Chatrina Josty, Majorangasse 6, 7000 Cuira, chatrina.josty@punts.ch collavuratur/as en ques numer: Gianna Cadonau, Cornelia Candreia, Florian Eitel, Yannic Gross, Fadrina Hofmann Estrada, Sandra Monn, Victoria Mosca, Michela Nussio, Curdin Perl, Catrina Waldegg layout nr. 160: Carlo Clopath, Parlatsch, 7016 Trin Mulin, caclo@gmx.ch secretariat: PUNTS, Aita Pult, 7519 Ftan punts@rumantsch.ch, editura: GiuRu, Chascha postala 312, 7002 Cuira giuru@giuru.ch abunament: 45 francs per onn, Raiffeisen Surselva, clearing 81073, conto novs abunents: stampa: Casanova Druck, 7000 Cuira internet: avis: Las opiniuns dals auturs e dallas auturas en quest numer na ston betg correspunder a l'opiniun da la redacziun da PUNTS. PUNTS è commembra da l'associaziun da la Pressa Svizra dals Giuvens.

Lezione 11 Livello principiante

Lezione 11 Livello principiante Lezione 11 Livello principiante Parte 1 - L orario (livello formale) e le parti della giornata. Le domande per chiedere l ora sono le seguenti (hanno lo stesso identico significato, scegliete pure quella

Dettagli

Orientierungstest Italienisch Muster

Orientierungstest Italienisch Muster Orientierungstest Italienisch Muster Name:... A. Setzen Sie die Sätze in den Plural. 1. Il sistema scolastico italiano deve essere riformato.... 2. Nella scorsa settimana ho visto un film interessante.

Dettagli

Il signor Rigoni DAL MEDICO

Il signor Rigoni DAL MEDICO 5 DAL MEDICO Per i giornali, Aristide Rigoni è l uomo più strano degli ultimi cinquant anni, dal giorno della sua nascita. È un uomo alto, forte, con due gambe lunghe e con una grossa bocca. Un uomo strano,

Dettagli

Test di scrittura. Test di scrittura

Test di scrittura. Test di scrittura Name Klasse Schreiben I HT 2012/13 Schriftliche Reifeprüfung Haupttermin aus Italienisch Haupttermin 14. Mai 2013 14. Mai 2013 Name Gesamtpunkte ESERCIZIO 1: Klasse von 40 Gesamtpunkte ESERCIZIO 2: von

Dettagli

La partita. La vita è quella cosa che accade mentre tu stai facendo altri progetti. John Lennon. Capitolo 1

La partita. La vita è quella cosa che accade mentre tu stai facendo altri progetti. John Lennon. Capitolo 1 4 La vita è quella cosa che accade mentre tu stai facendo altri progetti. John Lennon Capitolo 1 Napoli. Ore 18.00. Una strana telefonata fra due amici. - Pronto, Margherita? - Ciao, Ciro. Dimmi. - Allora

Dettagli

HÖREN ASCOLTO. Struttura e modalità di svolgimento della prova

HÖREN ASCOLTO. Struttura e modalità di svolgimento della prova HÖREN ASCOLTO PRESENTAZIONE DELLA PROVA D ESAME Struttura e modalità di svolgimento della prova La prova d ascolto è suddivisa in due parti: nella prima, devi ascoltare tre messaggi telefonici di circa

Dettagli

lezione uno Vervollständige die Sätze.

lezione uno Vervollständige die Sätze. lezione uno 1 1 Finde im Suchsel sechs Formen des gerundio. Bilde anschließend Sätze, in denen du sto + gerundio und folgende Subjekte (io, tu, Matteo, noi, voi, loro) und folgende Objekte verwendest:

Dettagli

Einstufungstest Italienisch A1 bis C1

Einstufungstest Italienisch A1 bis C1 1 Volkshochschule Neuss Brückstr. 1 41460 Neuss Telefon 02313-904154 info@vhs-neuss.de www.vhs-neuss.de Einstufungstest Italienisch A1 bis C1 Name: Vorname: verstehen. Falls Sie nicht verstehen, was gemeint

Dettagli

Selbsteinschätzungsbogen für Schülerinnen und Schüler zur Vorbereitung auf die Schularbeit

Selbsteinschätzungsbogen für Schülerinnen und Schüler zur Vorbereitung auf die Schularbeit SCHULARBEIT Selbsteinschätzungsbogen für Schülerinnen und Schüler zur Vorbereitung auf die Schularbeit Ich kann. noch nicht ausreichend gut einen Tagesablauf schildern. eine Wohnung beschreiben. Ortsangaben

Dettagli

Italienisch. Hören. 13. Mai 2016 BHS. Standardisierte kompetenzorientierte schriftliche Reife- und Diplomprüfung. Name: Jahrgang:

Italienisch. Hören. 13. Mai 2016 BHS. Standardisierte kompetenzorientierte schriftliche Reife- und Diplomprüfung. Name: Jahrgang: Name: Jahrgang: Standardisierte kompetenzorientierte schriftliche Reife- und Diplomprüfung BHS 13. Mai 2016 Italienisch (B1) Hören Hinweise zum Beantworten der Fragen Sehr geehrte Kandidatin, sehr geehrter

Dettagli

a b s t r a c t 32 Meine heimat SchluSSbericht verfasserin: Annalisa Zorzi in Zusammenarbeit mit dem Web-Master der Schule, Leonardo Gaggiano

a b s t r a c t 32 Meine heimat SchluSSbericht verfasserin: Annalisa Zorzi in Zusammenarbeit mit dem Web-Master der Schule, Leonardo Gaggiano t h e m a : t h le am na D: s c m h e ai Fn te n h e mi am la et n a b s t r a c t 32 Meine heimat SchluSSbericht verfasserin: Annalisa Zorzi in Zusammenarbeit mit dem Web-Master der Schule, Leonardo Gaggiano

Dettagli

SCHLAFGUT- AKTIONSWOCHEN! AZIONE SOGNI D ORO! EDITION/ EDIZIONE NR. 11 SA/SA 25.10. SA/SA 08.11.2014. www.reschhome-gesunderschlaf.

SCHLAFGUT- AKTIONSWOCHEN! AZIONE SOGNI D ORO! EDITION/ EDIZIONE NR. 11 SA/SA 25.10. SA/SA 08.11.2014. www.reschhome-gesunderschlaf. IP UNGLAUBLICH! Bis zu 1 Jahr Matratzen Rückgabe-Garantie! INCREDIBILE! Materassi con diritto di recesso fino ad un anno! SCHLAFGUT- AKTIONSWOCHEN! SA/SA 25.10. SA/SA 08.11.2014 AZIONE SOGNI D ORO! www.reschhome-gesunderschlaf.it

Dettagli

Italienisch. Hören. 12. Mai 2015 HAK. Standardisierte kompetenzorientierte schriftliche Reife- und Diplomprüfung. Name: Klasse/Jahrgang:

Italienisch. Hören. 12. Mai 2015 HAK. Standardisierte kompetenzorientierte schriftliche Reife- und Diplomprüfung. Name: Klasse/Jahrgang: Name: Klasse/Jahrgang: Standardisierte kompetenzorientierte schriftliche Reife- und Diplomprüfung HAK 12. Mai 2015 Italienisch (B1) Hören Hinweise zum Beantworten der Fragen Sehr geehrte Kandidatin, sehr

Dettagli

A tavola! Landet man auf ein Feld mit der Beschriftung Facciamo il bis! (etwa: Nehmen wir noch einmal etwas davon! ), darf man erneut würfeln.

A tavola! Landet man auf ein Feld mit der Beschriftung Facciamo il bis! (etwa: Nehmen wir noch einmal etwas davon! ), darf man erneut würfeln. Vorbereitung: Für jede Gruppe von drei bis vier Spielern benötigen Sie ein Spielbrett, einen Satz Spielkarten und ein Lösungsblatt. Drucken Sie das Spielbrett und das Lösungsblatt aus. Von den Spielkarten

Dettagli

GRAMATICA 10 MAGGIO 2007 gli aggettivi e i pronomi possessivi. preposizioni di luogo.

GRAMATICA 10 MAGGIO 2007 gli aggettivi e i pronomi possessivi. preposizioni di luogo. GRAMATICA 10 MAGGIO 2007 gli aggettivi e i pronomi possessivi. preposizioni di luogo. AGGETTIVI E PRONOMI POSSESSIVI Abbiamo già conosciuti un gran numero di pronomi: i pronomi personali in tutti i loro

Dettagli

MUSICA, FILM E PIZZERIA: DIVERTIRSI IN COMPAGNIA

MUSICA, FILM E PIZZERIA: DIVERTIRSI IN COMPAGNIA Anna Contardi e Monica Berarducci AIPD Associazione Italiana Persone Down MUSICA, FILM E PIZZERIA: DIVERTIRSI IN COMPAGNIA IDEE E CONSIGLI PER IMPARARE A GESTIRE IL TEMPO LIBERO Collana Laboratori per

Dettagli

Lavori o studi? Funzioni 1. Füge die rechts gegebenen Antworten in den Dialog zwischen Anna und Robert ein.

Lavori o studi? Funzioni 1. Füge die rechts gegebenen Antworten in den Dialog zwischen Anna und Robert ein. Lavori o studi? Funzioni 1. Füge die rechts gegebenen Antworten in den Dialog zwischen Anna und Robert ein. Io mi chiamo Anna. E tu? Robert. Sei italiana, Anna? No, sono di Roma. No, non studio, lavoro.

Dettagli

P.O.I. : scelta post-diploma PROFILO ORIENTATIVO INDIVIDUALE

P.O.I. : scelta post-diploma PROFILO ORIENTATIVO INDIVIDUALE P.O.I. : scelta post-diploma PROFILO ORIENTATIVO INDIVIDUALE 1. Mi sento sicuro di me stesso/a 2. Sono sempre pronto/a dare una mano a chi ha bisogno 3. Mi concentro fino alla fine su quello che sto facendo

Dettagli

Si precisa che i testi con accordi sono da intendersi esclusivamente a uso di studio, di ricerca e di divulgazione delle opere di Francesco De

Si precisa che i testi con accordi sono da intendersi esclusivamente a uso di studio, di ricerca e di divulgazione delle opere di Francesco De La donna cannone (1983) www.iltitanic.com - pag. 1 LA NNA CANNONE 7+/SI Butterò questo mio enorme cuore tra le stelle un giorno giuro che lo farò -6/SIb e oltre l'azzurro della tenda nell'azzurro io volerò

Dettagli

SCHEDA DI PROGRAMMAZIONE CLASSI SECONDE

SCHEDA DI PROGRAMMAZIONE CLASSI SECONDE ISTITUTO ISTRUZIONE SUPERIORE EINAUDI SCARPA MONTEBELLUNA DIPARTIMENTO LINGUE STRANIERE - TEDESCO SCHEDA DI PROGRAMMAZIONE CLASSI SECONDE PROGRAMMAZIONE SECONDA LINGUA: TEDESCO Classi Seconde A.F.M Libro

Dettagli

E natale. Che sorridi a un fratello E gli tendi la mano. E Natale ogni volta. Che rimani in silenzio Per ascoltare l altro. E Natale ogni volta

E natale. Che sorridi a un fratello E gli tendi la mano. E Natale ogni volta. Che rimani in silenzio Per ascoltare l altro. E Natale ogni volta E natale E Natale ogni volta Che sorridi a un fratello E gli tendi la mano. E Natale ogni volta Che rimani in silenzio Per ascoltare l altro. E Natale ogni volta Che riconosci con umiltà I tuoi limiti

Dettagli

Era la storia del suo sogno.

Era la storia del suo sogno. Eravamo in un prato pieno di fiori colorati con farfalle che andavano a prendere il polline. Si sentiva un profumo buonissimo. Veniva dai petali rossi, gialli, rosa e bianchi. Era giorno; il cielo era

Dettagli

PAPERA CAROLINA. Testi: Il mondo di AliChià Illustrazioni: Vania. www.ilmondodialichia.com

PAPERA CAROLINA. Testi: Il mondo di AliChià Illustrazioni: Vania. www.ilmondodialichia.com LA PAPERA CAROLINA Testi: Il mondo di AliChià Illustrazioni: Vania www.ilmondodialichia.com 1 Nella fattoria di Stagnobello viveva una felice famiglia di papere. C erano mamma papera, papà papero e la

Dettagli

Hilfsfonds. für Kinder krebskranker Eltern. Südtiroler Krebshilfe

Hilfsfonds. für Kinder krebskranker Eltern. Südtiroler Krebshilfe Hilfsfonds für Kinder krebskranker Eltern Südtiroler Krebshilfe Warum ein Hilfsfonds für Kinder, deren Mutter oder Vater an Krebs erkrankt sind? Die Situation von Kindern, deren Mutter oder Vater an Krebs

Dettagli

Pasta per due. Capitolo 1 VORSCHAU. Che fai stasera? Vieni a prendere un caffè a casa mia? - scrive Libero.

Pasta per due. Capitolo 1 VORSCHAU. Che fai stasera? Vieni a prendere un caffè a casa mia? - scrive Libero. Pasta per due 5 Capitolo 1 Libero Belmondo è un uomo di 35 anni. Vive a Roma. Da qualche mese Libero accende il computer tutti i giorni e controlla le e-mail. Minni è una ragazza di 28 anni. Vive a Bangkok.

Dettagli

Doppelmayr a Sochi porta le auto in funivia Un nuovo grande ordine per le Olimpiadi di Sochi 2014

Doppelmayr a Sochi porta le auto in funivia Un nuovo grande ordine per le Olimpiadi di Sochi 2014 ven 4 marzo 2011 Doppelmayr a Sochi porta le auto in funivia Un nuovo grande ordine per le Olimpiadi di Sochi 2014 Dopo il recente comunicato relativo alla cabinovia più lunga del mondo a Sochi, oggi siamo

Dettagli

L instanza da baghegiar ha concediu suandonta lubientscha da baghegiar:

L instanza da baghegiar ha concediu suandonta lubientscha da baghegiar: Publicaziuns dalla vischnaunca, jamna 22 Lubientscha da baghegiar L instanza da baghegiar ha concediu suandonta lubientscha da baghegiar: Nr. 2011-1034 Pius e Jordana Lozza-Desax, Via dils Larischs 6,

Dettagli

FRUGAROLO. mit 11000 m2 Land Villa di 6 ½ locali con 11000 m2 terreno

FRUGAROLO. mit 11000 m2 Land Villa di 6 ½ locali con 11000 m2 terreno Das Immobilienportal der Schweizer Makler. FRUGAROLO 6 ½-Zi. Zi.-Landhaus mit 11000 m2 Land Villa di 6 ½ locali con 11000 m2 terreno An sehr ruhiger, sonniger Aussichtslage In posizione molto tranquilla

Dettagli

Esame di ammissione. Italiano

Esame di ammissione. Italiano 1. Inserisci gli articoli corretti (20 pp.) Articoli determinativi.. stazione.. pesci.. acqua.. banche.. alberghi.. colazione.. amiche.. pomodori.. orologio.. uova Articoli indeterminativi.. città.. problema..

Dettagli

ZP WS 2007/08 Magister HF-NF

ZP WS 2007/08 Magister HF-NF ZP WS 2007/08 Magister HF-NF Ich strich(1) mir ein Brot, konzentriert, den Blick auf den Teller gesenkt. Er schenkte sich eine zweite Tasse ein und eine dritte. Reiner aß morgens nichts. Ich schon. Nach

Dettagli

cugina al mare. zio ha una bella casa. un cane, cane si chiama Tom. E voi, come si chiama cane? lavora e madre sta a casa con sorella.

cugina al mare. zio ha una bella casa. un cane, cane si chiama Tom. E voi, come si chiama cane? lavora e madre sta a casa con sorella. Gli aggettivi possessivi Esercizio 1 : Inserisci l aggettivo o il pronome possessivo adatto 1. Dove abiti? - città si chiama Milano. 2. Dove andate in vacanza? - Andiamo con nonni e cugina al mare. zio

Dettagli

C era una volta un cane. Come si chiamava? LILLO. Ti piace? Questa non è una favola, ma una storia vera e LILLO esiste veramente

C era una volta un cane. Come si chiamava? LILLO. Ti piace? Questa non è una favola, ma una storia vera e LILLO esiste veramente C era una volta un cane Come si chiamava? LILLO Ti piace? Questa non è una favola, ma una storia vera e LILLO esiste veramente Dunque LILLO è un cane vero e dove abita? LILLO non sta in una casa ma il

Dettagli

saputo che hai fatto un viaggio

saputo che hai fatto un viaggio LEZIONE 5 Ho saputo che hai fatto un viaggio 3 1. Einige dieser Verben werden mit essere, andere mit avere konjugiert. Tragen Sie die Partizipform in den entsprechenden Turm ein. andare avere conoscere

Dettagli

IO PER TE... TU PER NOI. Daniela Maria Tortorici

IO PER TE... TU PER NOI. Daniela Maria Tortorici 2 IO PER TE... TU PER NOI Daniela Maria Tortorici 3 A mio marito che ha creduto in me e mi ha convinta a scrivere questo libro. A mia figlia che è la ragione della mia vita. Ai miei genitori che sono dei

Dettagli

Miriana Signori Lara e le sue mamme

Miriana Signori Lara e le sue mamme Miriana Signori Lara e le sue mamme 2015 Miriana Signori 2015 Phasar Edizioni, Firenze www.phasar.net I diritti di riproduzione e traduzione sono riservati. Nessuna parte di questo libro può essere usata,

Dettagli

Nuova Residenza Cedrus

Nuova Residenza Cedrus Nuova Residenza Cedrus Nuova Residenza Cedrus Categoria Numero di riferimento Città Luogo Locali Appartamento A-AS-15-024 Minusio 6648 Minusio 0.0 Stato immobile Standard rifiniture Riscaldamento Nuovo

Dettagli

Ragazze madri: ieri e oggi

Ragazze madri: ieri e oggi KANTONSSCHULE OLTEN Maturitätsprofil Sprachen und Literatur Maturitätsprüfung 2006 Schwerpunktfach: ITALIENISCH 4abcL / GS I T A L I A N O Ragazze madri: ieri e oggi L esame comprende tre parti: A. TRADUZIONE

Dettagli

Scansione ad Alta Precisione

Scansione ad Alta Precisione Scansione ad Alta Precisione la base di ogni trattamento Orthocaps. La precisione e accuratezza dei nostri allineatori è garantita dalla nostra tecnica di scansione. Usiamo scanner ottici ad alta precisione

Dettagli

I.I.S. N. BOBBIO DI CARIGNANO - PROGRAMMAZIONE PER L A. S. 2014-15

I.I.S. N. BOBBIO DI CARIGNANO - PROGRAMMAZIONE PER L A. S. 2014-15 I.I.S. N. BOBBIO DI CARIGNANO - PROGRAMMAZIONE PER L A. S. 2014-15 DISCIPLINA: LINGUA E CULTURA STRANIERA TEDESCO (indirizzo linguistico) CLASSE: SECONDA (sezioni E / L) COMPETENZE DI BASE DI ASSE ABILITA

Dettagli

Dieser Test soll Ihnen helfen, Ihr Kursniveau selbst zu bestimmen.

Dieser Test soll Ihnen helfen, Ihr Kursniveau selbst zu bestimmen. Autovalutazione Test Kurs A1.2 - per chi intende frequentare Italiano A1.2 e non ha frequentato Italiano A1.1 alla LMU Quereinsteiger-Selbsteinstufungstest für Studierende, die einen Kurs Stufe A1.2 besuchen

Dettagli

Sistema di comando interruttore via radio Funkschaltsystem

Sistema di comando interruttore via radio Funkschaltsystem Sistema di comando interruttore via radio Funkschaltsystem RC 3600 / RCR 3600 / RCR3600IP44 Istruzioni per l uso... 2 Bedienungsanleitung... 5 Il set è composto da: 3 x Ricevitore-interruttore con comando

Dettagli

BELLISSIMO ED ELEGANTE APPARTAMENTO DUPLEX IN CASA BIFAMILIARE RIF. 741 T PREZZO SU RICHIESTA

BELLISSIMO ED ELEGANTE APPARTAMENTO DUPLEX IN CASA BIFAMILIARE RIF. 741 T PREZZO SU RICHIESTA BELLISSIMO ED ELEGANTE APPARTAMENTO DUPLEX IN CASA BIFAMILIARE RIF. 741 T PREZZO SU RICHIESTA 6900 Lugano, Svizzera Immobiliare Luganese Ticova SA Tel.: 0041919227777 Pagina 1 Dati lampo Numero di immobile

Dettagli

Dipartimento di lingue. PROGRAMMA ESAMI INTEGRATIVI/IDONEITA' DI TEDESCO Classe I

Dipartimento di lingue. PROGRAMMA ESAMI INTEGRATIVI/IDONEITA' DI TEDESCO Classe I Classe I Testo di riferimento: Vanni-Delor, Simmt! 1, Lang Edizioni Unità Funzioni comunicative Grammatica Lessico Stufe 1: Saluti Salutare, presentarsi, contare fino a 20, faro lo spelling, chiedere dove

Dettagli

Pensieri sull uscita del 10 ottobre 2011 a Villa Ada

Pensieri sull uscita del 10 ottobre 2011 a Villa Ada Scuola Media Giuseppe Sinopoli Circolo Legambiente Sherwood Pensieri sull uscita del 10 ottobre 2011 a Villa Ada Alunni e alunne delle classi I D e I F Io ho sentito subito la differenza dell aria di città

Dettagli

GYMNASIUM MUTTENZ Maturitätsprüfungen 2011

GYMNASIUM MUTTENZ Maturitätsprüfungen 2011 GYMNASIUM MUTTENZ Maturitätsprüfungen 2011 _ Schwerpunktfach Italienisch Klassen 4IM/4IS _ Hilfsmittel: Der Gebrauch eines zweisprachigen Wörterbuches ist während der ganzen Prüfung erlaubt. Gewichtung:

Dettagli

Donato Panza UNA POESIA PER TE

Donato Panza UNA POESIA PER TE Una poesia per te Donato Panza UNA POESIA PER TE poesie Dedico questo libro alle persone a me più care, alla mia mamma, al mio papà, alla mia amata sorella Maria, e al mio secondo papà Donato. A tutti

Dettagli

5 Wie die vorherige Aufgabe. 6 Vervollständigt die Sätze wie im Beispiel. 7 Vervollständigt die Frage oder die Antwort.

5 Wie die vorherige Aufgabe. 6 Vervollständigt die Sätze wie im Beispiel. 7 Vervollständigt die Frage oder die Antwort. 1 Vervollständigt mit dem Indikativ Präsens der vorgegebenen Verben. 1. andare Io... spesso a mangiare al ristorante. 2. venire Domani Maria e Bruno... a casa mia. 3. andare Antonio e Sergio... in Francia.

Dettagli

Lösungen Hören Italienisch HT 2011/12, 10. Mai 2012

Lösungen Hören Italienisch HT 2011/12, 10. Mai 2012 Lösungen Hören Italienisch HT 2011/12, 10. Mai 2012 Hinweise zur Korrektur Bei der Korrektur werden ausschließlich die Antworten auf dem Antwortblatt berücksichtigt. Korrektur der Aufgaben Bitte kreuzen

Dettagli

VARZO / IT. Zwei Villen mit grossem Park Due ville con grande parco

VARZO / IT. Zwei Villen mit grossem Park Due ville con grande parco Das Immobilienportal der Schweizer Makler. VARZO / IT Zwei Villen mit grossem Park Due ville con grande parco An ruhiger, sonniger, zentraler Lage In posizione centrale, tranquilla e soleggiata Fr. 1 10

Dettagli

I COMPLEMENTI DI MOTO E DI STATO IN LUOGO

I COMPLEMENTI DI MOTO E DI STATO IN LUOGO I COMPLEMENTI DI MOTO E DI STATO IN LUOGO IL COMPLEMENTO DI STATO IN LUOGO Come in italiano, anche in tedesco il complemento di stato in luogo viene introdotto da verbi che descrivono uno stato, come ad

Dettagli

COME PREPARARE UN DOSSIER DI CANDIDATURA? Lettera d accompagnamento

COME PREPARARE UN DOSSIER DI CANDIDATURA? Lettera d accompagnamento COME PREPARARE UN DOSSIER DI CANDIDATURA? Lettera d accompagnamento Posto a concorso nel Corriere Ticinese del 21 ottobre 2007: Commesso di fiducia 1. Struttura della lettera > Mittente > Azienda, indirizzo

Dettagli

Sì, Sì betrunken. Ein Skript zu einem Kurzfilm. Selina Fehler Adrian Vogt. Linguissimo Wettbewerb in Locarno, 2015.

Sì, Sì betrunken. Ein Skript zu einem Kurzfilm. Selina Fehler Adrian Vogt. Linguissimo Wettbewerb in Locarno, 2015. Sì, Sì betrunken Ein Skript zu einem Kurzfilm. Selina Fehler Adrian Vogt Linguissimo Wettbewerb in Locarno, 2015. EXT. HOCHHAUS - MORGEN Ci troviamo davanti ad un grattacielo in vetro che offre spazio

Dettagli

IL PADRE DEI CREDENTI

IL PADRE DEI CREDENTI IL PADRE DEI CREDENTI Abramo fu il capostipite del popolo ebraico ma anche il primo di tutti coloro che credono in un unico Dio Creatore e Signore del cielo e della terra. Per questo, Ebrei, Cristiani

Dettagli

28 aprile 2014 Carissimi tutti,

28 aprile 2014 Carissimi tutti, 28 aprile 2014 Carissimi tutti, un importante tratto di strada si è concluso. La Birmania è oggi davvero sempre più vicina all Italia. Mai, dopo tanti anni, avrei pensato che questo potesse avvenire. Vi

Dettagli

U n po z z o art e s i a n o (fora g e) per l ap p r o v v i g i o n a m e n t o di ac q u a pot a b i l e.

U n po z z o art e s i a n o (fora g e) per l ap p r o v v i g i o n a m e n t o di ac q u a pot a b i l e. In m o l ti pa e s i po c o svil u p p a t i, co m p r e s o il M al i, un a dell a pri n c i p a l i ca u s e di da n n o alla sal u t e e, in ulti m a ista n z a, di m o r t e, risi e d e nell a qu al

Dettagli

TRAFFIUME-SPOCCIA-TRAFFIUME

TRAFFIUME-SPOCCIA-TRAFFIUME T009 TRAFFIUME-SPOCCIA-TRAFFIUME DATI del giro: Ascesa totale tempo distanza Difficolta MT 1510 ORE 4;00h Km 26 3 Il giro ci porterà` a visitare la frazione di SPOCCIA con ritorno a TRAFFIUME, percorrendo

Dettagli

GYMNASIUM MUTTENZ Maturitätsprüfungen 2008

GYMNASIUM MUTTENZ Maturitätsprüfungen 2008 GYMNASIUM MUTTENZ Maturitätsprüfungen 2008 Schwerpunktfach Italienisch Klassen 4IL/4IM Examinator: Experte: Hilfsmittel: Der Gebrauch eines zweisprachigen Wörterbuches ist bei beiden Prüfungsteilen (Übersetzung

Dettagli

NOME.. CLASSE. DATA LISA E IL DINOSAURO

NOME.. CLASSE. DATA LISA E IL DINOSAURO NOME.. CLASSE. DATA LISA E IL DINOSAURO Lisa ha sette anni e adora i dinosauri. A dire il vero, le piacciono anche i cavolfiori impanati. E andare a giro a piedi nudi sotto la pioggia. E ascoltare la musica

Dettagli

Cercare le tracce preziose lasciate nelle pagine della nostra letteratura può essere avvincente sin da piccoli. Per questo la collana Incontri di

Cercare le tracce preziose lasciate nelle pagine della nostra letteratura può essere avvincente sin da piccoli. Per questo la collana Incontri di Incontri di carta Cercare le tracce preziose lasciate nelle pagine della nostra letteratura può essere avvincente sin da piccoli. Per questo la collana Incontri di carta si rivolge ai lettori più giovani,

Dettagli

I.P.S.S.A.R. Pietro d Abano ABANO TERME. PIANO DI LAVORO ANNUALE per le CLASSI SECONDE TEDESCO ANNO SCOLASTICO 2015/2016

I.P.S.S.A.R. Pietro d Abano ABANO TERME. PIANO DI LAVORO ANNUALE per le CLASSI SECONDE TEDESCO ANNO SCOLASTICO 2015/2016 I.P.S.S.A.R. Pietro d Abano ABANO TERME PIANO DI LAVORO ANNUALE per le CLASSI SECONDE TEDESCO ANNO SCOLASTICO 2015/2016 Docenti: 2 B Prof.ssa Tonello 2 D Prof.ssa Bresciani 2 H Prof.ssa Orlandini 2 L Prof.ssa

Dettagli

SCHEDA DI PROGRAMMAZIONE CLASSI PRIME

SCHEDA DI PROGRAMMAZIONE CLASSI PRIME ISTITUTO ISTRUZIONE SUPERIORE EINAUDI SCARPA MONTEBELLUNA DIPARTIMENTO LINGUE STRANIERE - TEDESCO SCHEDA DI PROGRAMMAZIONE CLASSI PRIME PROGRAMMAZIONE SECONDA LINGUA: TEDESCO Classi Prime A.F.M. Libro

Dettagli

Questa è la mia casa di Jovanotti Pag. 1

Questa è la mia casa di Jovanotti Pag. 1 Pag. 1 Adesso ascolterai una canzone di Jovanotti, un cantante italiano, che si chiama Questa è la mia casa. 1. Leggi le parole nel riquadro. Conosci il significato di tutte? Scegli 10 parole che secondo

Dettagli

INHALT DIESE ARTEN VON TESTS GIBT ES

INHALT DIESE ARTEN VON TESTS GIBT ES INHALT DIESE ARTEN VON TESTS GIBT ES Testformen Test Nr. Buchstaben ordnen............ 38, 46 Entsprechungen.............. 1, 4, 14, 20, 25, 31, 34, 44, 49, 53, 59, 65, 74, 83, 92, 100 Kammrätsel..................

Dettagli

26.11.2015 06.01.2016 Hofburg Brixen

26.11.2015 06.01.2016 Hofburg Brixen 26.11.2015 06.01.2016 Hofburg Brixen Ein einzigartiges multimediales Licht- und Musikspektakel in der Brixner Hofburg Spectaculaires: Die Lichtkünstler von Notre-Dame Le Télégramme: Benoît Quéro. Der Meister

Dettagli

Un avventura straordinaria

Un avventura straordinaria IL VOLO Un avventura straordinaria La nostra storia Proprietà letteraria riservata 2015 RCS Libri S.p.A., Milano ISBN 978-88-17-08348-5 Prima edizione: ottobre 2015 Un avventura straordinaria Parte I Prima

Dettagli

Scuola d'italiano Roma

Scuola d'italiano Roma Scuola d'italiano Roma http://www.scudit.net/mdabitazione.htm Fra le cose che negli ultimi decenni sono profondamente cambiate, la casa è quella che forse ha avuto una trasformazione particolarmente evidente:

Dettagli

Il viaggio e la vacanza lunga e imprevedibile

Il viaggio e la vacanza lunga e imprevedibile Samuele Puccini IL VIAGGIO E LA VACANZA LUNGA E IMPREVEDIBILE romanzo www.booksprintedizioni.it Copyright 2013 Samuele Puccini Tutti i diritti riservati Dedico questo libro che ho pubblicato alla famiglia

Dettagli

Foto: Norbert Aepli / CC BY-SA 2.5 07 / 2013

Foto: Norbert Aepli / CC BY-SA 2.5 07 / 2013 Foto: Norbert Aepli / CC BY-SA 2.5 07 / 2013 Von Habsburg Diabetes Crestomazia online Favelas brasilianas Exposiziuns naziunalas Litgens e la qualitad da l aria Svilup da l Uniun Europeica Leo Trotzki

Dettagli

i prodotti M-Budget diventano 500!

i prodotti M-Budget diventano 500! i prodotti M-Budget diventano 500! Storia Com è iniziata la storia M-Budget? Come spesso succede, anche in questo caso bisogna ringraziare l iniziativa di un collaboratore di lunga data, impiegato tutt

Dettagli

Il dente cadente. Testo : Maria Cristina Meloni - Musica : Andrea Vaschetti. b œ œ œ œ œ œ œ.

Il dente cadente. Testo : Maria Cristina Meloni - Musica : Andrea Vaschetti. b œ œ œ œ œ œ œ. Solista Ú c Il dente cadente Testo : Maria Cristina Meloni - Musica : Andrea Vaschetti 104 ( Introd Pianoforte ) Mi Mi n Coro c Mi Que - sto è il rap del den - te ca - den - te Œ r del j la - scia spa

Dettagli

ADVENT. Stiller. in Pörtschach. Adventzauber am Wörthersee Pörtschach Velden. Mercatino di Natale a Pörtschach. www.winter.woerthersee.

ADVENT. Stiller. in Pörtschach. Adventzauber am Wörthersee Pörtschach Velden. Mercatino di Natale a Pörtschach. www.winter.woerthersee. www.stilleradvent.at Stiller ADVENT in Pörtschach Mercatino di Natale a Pörtschach Adventzauber am Wörthersee Pörtschach Velden www.winter.woerthersee.com Stiller Advent am See : Ein idyllischer Ort der

Dettagli

RACCONTI DI PASQUA IL CONIGLIETTO PASQUALINO PULCINI BIRICHINI RITA SABATINI

RACCONTI DI PASQUA IL CONIGLIETTO PASQUALINO PULCINI BIRICHINI RITA SABATINI RACCONTI DI PASQUA IL CONIGLIETTO PASQUALINO PULCINI BIRICHINI RITA SABATINI IL CONIGLIETTO PASQUALINO Il coniglietto Pasqualino è un bel coniglietto tutto bianco con delle lunghe orecchie e un simpatico

Dettagli

9 motivi per diventare Professionista Libero

9 motivi per diventare Professionista Libero 9 motivi per diventare Professionista Libero Ciao E ti do il benvenuto in questo Video Articolo dal titolo 9 motivi per diventare Professionista Libero. Parto con una affermazione forte: essere un Professionista

Dettagli

DIMO-DESIGN.it. Diego Moroder classe 5 GRAFICO - 2008/2009 Istituto Tecnico per Periti in Arti Grafiche Sacro Cuore TN

DIMO-DESIGN.it. Diego Moroder classe 5 GRAFICO - 2008/2009 Istituto Tecnico per Periti in Arti Grafiche Sacro Cuore TN Diego Moroder classe 5 GRAFICO - 2008/2009 Istituto Tecnico per Periti in Arti Grafiche Sacro Cuore TN CORPORATE MANUAL - by Diego Moroder (maggio 2009) 3 Introduzione 4 Schizzi 5 Le prime idee 6 Prove

Dettagli

Il gioco del pittore

Il gioco del pittore Scuola dell Infanzia - Anno Scolastico 2013-2014 LABORATORIO GIOCAYOGA Colori ed Emozioni: di che colore sei? IL GIOCO DEL PITTORE Dopo la fase del cerchio, quale momento di condivisione iniziale segue

Dettagli

Ristrutturazione e ampliamento di casa Rella a Sorengo

Ristrutturazione e ampliamento di casa Rella a Sorengo Ristrutturazione e ampliamento di casa Rella a Sorengo Autor(en): Objekttyp: [s.n.] Article Zeitschrift: Archi : rivista svizzera di architettura, ingegneria e urbanistica = Swiss review of architecture,

Dettagli

Tosca La registrazione dell opera di Puccini: quando un opera affascinan te incontra la massima qualità

Tosca La registrazione dell opera di Puccini: quando un opera affascinan te incontra la massima qualità 02 I 2009 Tosca La registrazione dell opera di Puccini: quando un opera affascinante incontra la massima qualità La registraziun da l opera da Puccini: cura che la qualitad fa rima cun la magia Dossier

Dettagli

A Martina piacevano le caramelle molli, quelle che si succhiano un po e poi quando non si resiste più a succhiarle, si masticano e si appiccicano dappertutto: sopra la lingua, sotto la lingua, sui denti

Dettagli

L omocistinuria classica

L omocistinuria classica L omocistinuria classica spiegata ai bambini L omocistinuria 1 Che cos è l omocistinuria? Si tratta di una malattia molto rara, chiamata omocistinuria (la sua sigla è HCU). Quando mangiamo, il nostro corpo

Dettagli

Volley Ball San Martino. Patrimonio della Comunità Locale

Volley Ball San Martino. Patrimonio della Comunità Locale Volley Ball San Martino Patrimonio della Comunità Locale VBSM Patrimonio della Comunità Locale Popolazione del Comune : 7980 attuale Tesserati 11500 dato storico Giovani avvicinati alla Pallavolo 2000

Dettagli

Carla Salvatori LE SORELLE DEL LAGO

Carla Salvatori LE SORELLE DEL LAGO Le sorelle del Lago Carla Salvatori LE SORELLE DEL LAGO racconto A mia figlia Camilla Sempre vorrei nel mio giardino splendesse il sole del mattino Hyro S. ...dai sveglia Ely sei la solita dormigliona,

Dettagli

Anna Cherubini. L amore vero. Rizzoli

Anna Cherubini. L amore vero. Rizzoli Anna Cherubini L amore vero Rizzoli Proprietà letteraria riservata 2016 Rizzoli/RCS Libri S.p.A., Milano ISBN 978-88-17-08349-2 Prima edizione: marzo 2016 p. 139 Linea d ombra (Lorenzo Cherubini Michele

Dettagli

Catechismo di iniziazione cristiana dei fanciulli SECONDA UNITÀ

Catechismo di iniziazione cristiana dei fanciulli SECONDA UNITÀ Catechismo di iniziazione cristiana dei fanciulli SECONDA UNITÀ Dio Padre è sempre con noi Non siamo mai soli Leggi il catechismo Cosa abbiamo imparato Nella fatica sei con noi, Signore Leggi il catechismo

Dettagli

Swisscom Mobile Device Services Remote Management basic Android Enduser QuickStartGuide. Mobile Device Services Februar 2014

Swisscom Mobile Device Services Remote Management basic Android Enduser QuickStartGuide. Mobile Device Services Februar 2014 Swisscom Mobile Device Services Remote Management basic Android Enduser QuickStartGuide Mobile Device Services Februar 2014 Contenuto 2 Registrazione di un terminale E-mail di invito Messaggio sul PC:

Dettagli

I mille. dettagli. dell ospitalità. di un tempo. uniti alla. moderna. efficienza. di oggi

I mille. dettagli. dell ospitalità. di un tempo. uniti alla. moderna. efficienza. di oggi C A L A B R I A C O S T A J O N I C A S O V E R A T O G A S P E R I N A I mille dettagli dell ospitalità di un tempo uniti alla moderna efficienza di oggi A km 1,5 la Storia, la Natura...il Mare una finestra

Dettagli

2008 Qualifikationsverfahren Detailhandelsfachfrau/ Detailhandelsfachmann Fremdsprache Italienisch schriftlich Serie 1/3 Pos. 4.1

2008 Qualifikationsverfahren Detailhandelsfachfrau/ Detailhandelsfachmann Fremdsprache Italienisch schriftlich Serie 1/3 Pos. 4.1 008 Qualifikationsverfahren Detailhandelsfachfrau/ Detailhandelsfachmann Fremdsprache Italienisch schriftlich Serie 1/ Pos. 4.1 L Ö S U N G E N Zeit 60 Minuten für 7 Aufgaben Bewertung Die maximal erreichbare

Dettagli

SINTESI DI UN PENSIERO

SINTESI DI UN PENSIERO Simone Braglia SINTESI DI UN PENSIERO Un anarchia di spezie e cognac 80 Riflessioni poetiche Simone Braglia, Sintesi di un pensiero Copyright 2014 Edizioni del Faro Gruppo Editoriale Tangram Srl Via Verdi,

Dettagli

Das alles bieten dir esercizi_audio

Das alles bieten dir esercizi_audio Das alles bieten dir esercizi_audio 1. Verständliche deutsche Erklärungen Es ist sehr wichtig, dass Erklärungen klar und unmissverständlich formuliert sind. Aus diesem Grund sind alle erklärenden Teile

Dettagli

Gruppo di lavoro per i B.E.S. D.D. 3 Circolo Sanremo. Autore: Marino Isabella P roposta di lavoro per le attività nei laboratori di recupero

Gruppo di lavoro per i B.E.S. D.D. 3 Circolo Sanremo. Autore: Marino Isabella P roposta di lavoro per le attività nei laboratori di recupero Competenza/e da sviluppare GIOCO: SCARABEO CON SILLABE OCCORRENTE: MATERIALE ALLEGATO E UN SACCHETTO PER CONTENERE LE SILLABE RITAGLIATE. ISTRUZIONI Saper cogliere/usare i suoni della lingua. Saper leggere

Dettagli

Giornalino della II E: Intervista a Niccolò Ammaniti

Giornalino della II E: Intervista a Niccolò Ammaniti NICCOLO' AMMANITI Scuola Secondaria di I gr. E. Panzacchi Ozzano dell' Emilia Giornalino della II E: Intervista a Niccolò Ammaniti Notizie su Niccolò Ammaniti Niccolò Ammaniti è nato a Roma il 25 settembre

Dettagli

QUESTIONARIO STUDENTE - Scuola Primaria - Classe Quinta

QUESTIONARIO STUDENTE - Scuola Primaria - Classe Quinta QUESTIONARIO STUDENTE - Scuola Primaria - Classe Quinta Rilevazione degli apprendimenti Anno Scolastico 2011 2012 QUESTIONARIO STUDENTE Scuola Primaria Classe Quinta Spazio per l etichetta autoadesiva

Dettagli

Catalogo del materiale didattico per l'anno scolastico 2015/16

Catalogo del materiale didattico per l'anno scolastico 2015/16 Erziehungs-, Kultur- und Umweltschutzdepartement Graubünden Departament d'educaziun, cultura e protecziun da l'ambient dal Grischun Dipartimento dell'educazione, cultura e protezione dell'ambiente dei

Dettagli

Plurilinguismo: dal mondo a casa nostra Poster 7

Plurilinguismo: dal mondo a casa nostra Poster 7 1 Wer sono iö? / Guess quien? Spiegazione Star plurilingue Breve biografia Traduzione del testo Leonardo di Caprio Sono un attore americano e Titanic mi ha reso superfamoso! Poiché ho radici tedesche,

Dettagli

Schede di comprensione e analisi delle canzoni del Festival di Sanremo 2016

Schede di comprensione e analisi delle canzoni del Festival di Sanremo 2016 Laboratorio di Comunicazione Canzoni per educare e migliorare Laboratorio di Italiano come Interculturale e Didattica l apprendimento dell italiano lingua straniera Università Ca Foscari, Venezia Schede

Dettagli

Associazione Un Futuro per l Autismo 14 Novembre Federico Lupo Diario di un viaggio lungo una vita

Associazione Un Futuro per l Autismo 14 Novembre Federico Lupo Diario di un viaggio lungo una vita Associazione Un Futuro per l Autismo 14 Novembre 2014 Federico Lupo Diario di un viaggio lungo una vita I siblings Crescere e vivere con un fratello o una sorella con autismo non è una condanna, ma una

Dettagli

PARTE SECONDA CAPITOLO 1 ZORBA RIMANE ACCANTO ALL UOVO PER MOLTI GIORNI CON IL CALORE DEL SUO CORPO. E DOPO VENTI GIORNI VEDE USCIRE DAL

PARTE SECONDA CAPITOLO 1 ZORBA RIMANE ACCANTO ALL UOVO PER MOLTI GIORNI CON IL CALORE DEL SUO CORPO. E DOPO VENTI GIORNI VEDE USCIRE DAL CAPITOLO 1 ZORBA RIMANE ACCANTO ALL UOVO PER MOLTI GIORNI COVANDOLO CON IL CALORE DEL SUO CORPO. E DOPO VENTI GIORNI VEDE USCIRE DAL GUSCIO UN BECCO GIALLO. IL PULCINO ESCE DAL GUSCIO E QUANDO VEDE ZORBA

Dettagli

Dekret Decreto 13372/2015. Nr. N. 17.2 Amt für Lehrpersonalverwaltung Ufficio assunzione e carriera del personale docente e dirigente

Dekret Decreto 13372/2015. Nr. N. 17.2 Amt für Lehrpersonalverwaltung Ufficio assunzione e carriera del personale docente e dirigente AUTONOME PROVINZ BOZEN - SÜDTIROL PROVINCIA AUTONOMA DI BOLZANO - ALTO ADIGE Dekret Decreto der Hauptschulamtsleiterin della Sovrintendente Nr. N. 133/015 Dekret Nr./N. Decreto: 133/015. Digital unterzeichnet

Dettagli

2009 Qualifikationsverfahren Detailhandelsfachfrau/ Detailhandelsfachmann Fremdsprache Italienisch schriftlich Serie 1/3 Pos. 4.1

2009 Qualifikationsverfahren Detailhandelsfachfrau/ Detailhandelsfachmann Fremdsprache Italienisch schriftlich Serie 1/3 Pos. 4.1 009 Qualifikationsverfahren Detailhandelsfachfrau/ Detailhandelsfachmann Fremdsprache Italienisch schriftlich Serie 1/ Pos. 4.1 Name: Vorname: Prüfungsnummer: Prüfungsdatum:............ Zeit 60 Minuten

Dettagli

SEAB SERVIZI ENERGIA AMBIENTE BOLZANO VIA LANCIA 4/A 39100 BOLZANO (BZ)

SEAB SERVIZI ENERGIA AMBIENTE BOLZANO VIA LANCIA 4/A 39100 BOLZANO (BZ) BOLZANO SUD Via Buozzi 6, Z.I. Bolzano Sud, 39100 Bolzano Tel. 0471.914243 Fax 0471.200989 POLIZZE RCA AUTO 50 M09620659/54 KENNZEICHEN BZ583247 FÄLLIGKEIT 31/12/2014 SEAB SERVIZI ENERGIA AMBIENTE BOLZANO

Dettagli

Formazione Kids. Imparare a nuotare divertendosi! Nuovo! Sistema riconosciuto in Svizzera a livello nazionale!

Formazione Kids. Imparare a nuotare divertendosi! Nuovo! Sistema riconosciuto in Svizzera a livello nazionale! Formazione Kids Imparare a nuotare divertendosi! Nuovo! Sistema riconosciuto in Svizzera a livello nazionale! Swiss Swimming Haus des Sports Postfach 606 3000 Bern 22 swiss-swimming.ch/kids kids@swiss-swimming.ch

Dettagli